Xét nghiệm sốt xuất huyết và những thông tin cần biết • Hello Bacsi

Tên kĩ thuật y tế: Xét nghiệm sốt xuất huyết

Bộ phận cơ thể/Mẫu thử: Máu

Tìm hiểu chung

Xét nghiệm sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là một căn bệnh lây truyền virus qua vật trung gian là muỗi, căn bệnh này không thể lây từ người sang người. Muỗi mang virus gây bệnh thường phổ biến ở các nước có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Xét nghiệm sốt xuất huyết giúp tìm kiếm dấu hiệu của virus gây bệnh (dengue ở trong máu). Mặc dù chưa có loại thuốc nào có thể chữa trị sốt xuất huyết nhưng các phương pháp điều trị có thể làm giảm các triệu chứng bệnh, giúp cơ thể cảm thấy tốt hơn.

Tại sao bạn cần làm xét nghiệm sốt xuất huyết?

Bạn có thể cần phải thực hiện xét nghiệm này nếu khu vực đang sống hoặc vừa đi du lịch đến đang có dịch bệnh và bạn cảm thấy có vài triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau đầu… Các biểu hiện thường bắt đầu sau 4–7 ngày sau khi bị muỗi mang virus gây bệnh đốt, chẳng hạn như:

• Sốt cao đột ngột (hơn 40ºC)
• Sưng hạch ở cổ
• Phát ban ở mặt
• Đau đầu dữ dội hoặc đau sau mắt
• Đau khớp và cơ
• Buồn nôn và nôn mửa
• Mệt mỏi

Giai đoạn cuối của bệnh sốt xuất huyết có thể gây ra những triệu chứng trầm trọng và nguy hiểm hơn như:

• Đau bụng dữ dội
• Nôn không ngừng
• Nướu chảy máu
• Chảy máu mũi
• Xuất huyết dưới da, trông giống như vết bầm tím
• Máu xuất hiện trong nước tiểu/phân
• Khó thở
• Da lạnh
• Bồn chồn

Các loại xét nghiệm máu sốt xuất huyết

Những xét nghiệm được dùng để chẩn đoán sốt xuất huyết là gì?

Xét nghiệm huyết thanh

• Xét nghiệm kháng nguyên Dengue NS1: đây một dấu ấn sinh học mới cho chẩn đoán sốt xuất huyết Dengue trong 5 ngày đầu của bệnh
• Xét nghiệm IgM: tìm kháng thể Dengue (IgM dương tính từ ngày thứ 4 của bệnh)
• Xét nghiệm IgG: trong thời điểm nguyên phát, Dengue IgG gần như không xuất hiện ở giai đoạn cấp tính mà chỉ thấy khi ở giai đoạn phục hồi. Đến lần thứ phát, kháng thể này có mặt ngay từ lúc cấp tính và sẽ tăng lên 4 lần so với trước đó, ngay trong thời điểm phục hồi, thông thường là vào ngày 14 sau thời điểm sốt xuất huyết nguyên phát.

Xét nghiệm huyết học

• Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu (Công thức máu toàn phần, CBC): nhằm hỗ trợ chẩn đoán, theo dõi diễn biến và tiên lượng bệnh. Trong đó số lượng tiểu cầu giảm thấp, hematocrit tăng cao là một trong những dấu hiệu diễn biến bệnh nặng cần quan tâm. Đặc biệt, từ ngày thứ 4 trở đi, bạn phải làm xét nghiệm công thức máu hàng ngày.

Quy trình xét nghiệm

Trước khi xét nghiệm sốt xuất huyết, bạn cần chuẩn bị điều gì?

Bạn không cần chuẩn bị gì đặc biệt trước khi thực hiện xét nghiệm này. Bác sĩ sẽ hướng dẫn quy trình làm xét nghiệm và bạn chỉ cần thực hiện theo những chỉ dẫn ấy.

Quy trình xét nghiệm sốt xuất huyết như thế nào?

Nhân viên y tế sẽ lấy máu bạn để làm xét nghiệm khi có nghi ngờ bạn đã nhiễm virus gây bệnh. Máu được lấy từ tĩnh mạch thông qua một cây kim nhỏ và đựng vào ống đựng chuyên dùng như những xét nghiệm máu bình thường khác. Quá trình lấy mẫu thường không mất thời gian quá lâu, bạn có thể cảm thấy hơi nhói đau khi kim tiêm được đưa vào tĩnh mạch nhưng cảm giác này sẽ nhanh chóng biến mất.

Hầu hết các trường hợp lấy máu xét nghiệm đều không xảy ra rủi ro gì nghiêm trọng. Bạn có thể bị bầm tím hoặc thấy hơi đau tại vị trí lấy máu.

Kết quả

Kết quả xét nghiệm sốt xuất huyết của bạn có ý nghĩa gì?

Sau khi phân tích, bạn sẽ nhận được kết quả trong vài giờ tùy thuộc vào loại xét nghiệm.

• Dương tính: kết quả này cho thấy bạn đã bị nhiễm virus sốt xuất huyết trong máu.
• Âm tính: có nghĩa là bạn chưa bị nhiễm virus hoặc bạn đã thực hiện kiểm tra quá sớm để có thể phát hiện virus trong máu.

Nếu bạn nghĩ rằng mình đã bị muỗi mang mầm bệnh đốt hoặc có các triệu chứng bệnh, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc bạn có cần được kiểm tra lại hay không.

Nếu kết quả dương tính, bác sĩ sẽ lên kế hoạch điều trị sốt xuất huyết. Hiện nay chưa có thuốc điều trị sốt xuất huyết, bác sĩ thường khuyến khích nghỉ ngơi và uống nhiều nước để tránh tình trạng mất nước. Bạn cũng có thể được khuyên dùng một vài thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (paracetamol) để giúp giảm đau, hạ sốt. Tuy nhiên, aspirin và ibuprofen không được khuyến cáo, vì chúng có thể làm chảy máu nặng hơn.

Trường hợp bạn có kết quả dương tính kèm theo các triệu chứng sốt xuất huyết, bạn có thể phải nhập viện để điều trị. Quá trình điều trị có thể bao gồm truyền dịch qua đường truyền tĩnh mạch (IV), truyền máu nếu bạn mất nhiều máu và theo dõi huyết áp thường xuyên.

Nếu có bất kỳ thắc mắc gì về kết quả xét nghiệm sốt xuất huyết, hãy hãy hỏi bác sĩ để được giải thích chi tiết và tư vấn các phương pháp theo dõi sức khỏe thích hợp.

Hello Bacsi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.