Nói lắp có thể kéo dài trong một vài tuần hoặc một vài tháng. Hầu hết các trường hợp nói lắp đều tự khỏi khi trẻ bước qua giai đoạn này. Dù vậy, nó cũng có thể trở thành mãn tính nếu phụ huynh không có đủ kiến thức để giúp con vượt qua giai đoạn này.
Trước tiên, chúng ta cùng tìm hiểu nói lắp là gì?
Nói lắp là chứng rối loạn ngôn ngữ tạm thời hoặc mãn tính. Nó xảy ra khi lời nói bình thường bị gián đoạn bởi sự lặp lại của một từ ngữ và kéo dài thời gian hoàn thành ở một câu nói. Đôi khi, tình trạng nói lắp trở nên nặng hơn khi trẻ căng thẳng hoặc trình bày ý kiến trước đám đông.
Nguyên nhân khiến trẻ nói lắp
Đến nay, các chuyên gia về trẻ em đều chưa thể xác định chắc chắn nguyên nhân khiến trẻ nói lắp là gì. Hầu hết đều tin rằng nó bị ảnh hưởng từ một loạt các yếu tố như:
Di truyền: Đa số chuyên gia đồng ý rằng nói lắp có tính di truyền. Theo thống kê, có khoảng 60% người nói lắp sống trong những gia đình cũng có người nói lắp như bố, mẹ hoặc người có mối quan hệ ruột thịt khác.
Quá trình phát triển: Nhiều trẻ bắt đầu nói lắp khi bước vào giai đoạn từ 18 tháng đến 5 tuổi. Đây là giai đoạn phát triển ngôn ngữ mạnh mẽ ở trẻ em. Trong giai đoạn này, nhiều khi trẻ chưa tìm được từ ngữ thích hợp để diễn đạt ý muốn của mình. Bạn cứ tưởng tượng khi mình đang đi trên một con đường thẳng nhưng lại gặp chướng ngại vật, bạn phải đi chậm hoặc dừng lại để tìm cách vượt qua chướng ngại vật ấy và đi tiếp. Trẻ nói lắp cũng giống như vậy. Hiện tượng nói lắp của trẻ trong giai đoạn này chỉ là tạm thời.
Yếu tố thần kinh: Đây là nguyên nhân khó hiểu nhất trong cả giới y khoa. Nhiều nghiên cứu phát hiện ra rằng chức năng xử lý ngôn ngữ ở hệ thần kinh của những người nói lắp không giống với người nói chuyện bình thường. Chưa có bằng chứng khoa học nào cung cấp những lý giải thuyết phục nhất cho tình trạng này.
Trẻ nói lắp: khi nào nên can thiệp?
Làm thế nào để bạn biết được hiện tượng nói lắp ở trẻ chỉ là tạm thời hay có thể trở thành mãn tính và cần được can thiệp? Bạn có thể theo dõi những yếu tố sau để có sự hình dung rõ nét nhất về mức độ nghiêm trọng trong tình trạng rối loạn ngôn ngữ của con mình.
Gia đình: Nếu trong nhà bạn có một hoặc nhiều thành viên nói lắp ở tuổi trưởng thành thì đứa trẻ của bạn cũng có thể nói lắp mãn tính. Vì nó có liên quan đến yếu tố di truyền.
