Van tim bất thường cũng là nguyên do dẫn đến suy tim. Khi van gặp vấn đề khiến các lá van không đóng chặt sẽ khiến máu bị trào ngược lại các ngăn tim. Viêm họng do liên cầu khuẩn cũng có khi gây tổn thương van tim nhưng trường hợp này hiếm khi xảy ra.
Ngoài ra, thiếu máu cũng có khả năng gây suy tim. Các vấn đề trên đều làm cho quá trình lưu thông máu ở tim không còn như bình thường. Mỗi trường hợp, tình trạng quá tải lưu lượng máu sẽ xảy ra ở một hoặc nhiều phần của tim. Khi đó, dòng máu lưu thông bị gián đoạn và hoạt động của tim không còn hiệu quả.
Khả năng bơm máu của tim
Tương tự như người lớn, khả năng bơm máu của tim có thể giảm sút gây nên suy tim ở trẻ em. Nguyên nhân có thể là do nhiễm virus gây tổn thương đến cơ tim. Không chỉ thế, các vấn đề ở động mạch vành sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động bơm máu của cơ tim. Bệnh mạch vành có thể là bẩm sinh hoặc kết quả của nhiễm trùng.
Một số thuốc cần thiết để điều trị những vấn đề sức khỏe khác (như ung thư hoặc bệnh bạch cầu) có thể làm tổn hại đến cơ tim. Hệ thống điện tim có khi bất thường từ lúc sinh ra hoặc do nhiễm trùng sẽ khiến cho tim đập quá nhanh hoặc quá chậm. Ngoài ra, van tim bị hẹp hay hở cũng gây áp lực bên trong buồng tim.
Tất cả đều là những lý do có thể làm giảm khả năng bơm máu của tim ở trẻ em.
Suy tim ảnh hưởng đến cơ thể trẻ như thế nào?
Suy tim có khả năng chỉ ảnh hưởng đến bên trái hoặc bên phải của tim nhưng đôi lúc suy yếu xảy ra ở cả hai bên.
Khi tim phải hoạt động kém hiệu quả, máu không được bơm đủ vào động mạch phổi và bị ứ đọng trong buồng tim này. Sau đó, máu bắt đầu chảy ngược lại tĩnh mạch chủ nối với tâm nhĩ phải và đi xuống phần dưới cơ thể. Lúc này, bàn chân, mắt cá chân hay bụng sẽ sưng lên (phù nề) do ứ dịch.
Đối với suy tim trái, máu không được bơm qua động mạch chủ đến các cơ quan khác trong cơ thể một cách hiệu quả. Lúc này, máu cũng tồn đọng ở bên trái của tim và chảy ngược lên tĩnh mạch phổi, gây phù phổi. Dịch bị ứ đọng trong phổi khiến cho trẻ khó thở và thở nhanh hơn bình thường.
Ngoài ra, cơ thể không được cung cấp đủ máu để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất dẫn đến biểu hiện mệt mỏi và tăng trưởng kém ở trẻ em.
Làm sao xác định tình trạng suy tim ở trẻ em?
Suy tim ở trẻ sơ sinh thường biểu hiện các triệu chứng liên quan đến hô hấp, không chịu bú mẹ, tăng trưởng kém, đổ mồ hôi quá mức hay huyết áp thấp. Đôi lúc, suy tim gây ra những dấu hiệu trông giống một vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như đau bụng, viêm phổi hay nhiễm trùng đường hô hấp.
Nếu suy tim do tim đập nhanh, cha mẹ có thể nhận thấy nhịp tim của trẻ qua thành ngực trong khi ngủ hoặc lúc ngồi yên.
Đối với trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên, bạn nên để ý nếu thấy chúng mệt mỏi nhanh chóng sau khi vận động, nhất là khi vừa trải qua một đợt nhiễm virus gây ảnh hưởng đến cơ tim.
Nếu nhận thấy những dấu hiệu trên, bạn nên đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và phát hiện bệnh sớm. Bác sĩ sẽ thực hiện một vài xét nghiệm để giúp chẩn đoán suy tim ở trẻ, bao gồm:
- Xét nghiệm máu và nước tiểu.
- Chụp X-quang ngực. Dựa trên hình ảnh kết quả, bác sĩ có thể đánh giá tim có to ra hay không.
- Điện tâm đồ (ECG hay EKG). Thử nghiệm này giúp ghi lại hoạt động điện của tim, giúp phát hiện nhịp điệu bất thường (rối loạn nhịp tim) và các vấn đề ở cơ tim.
- Siêu âm tim. Đây là một xét nghiệm không xâm lấn, sử dụng sóng âm thanh để đánh giá về chuyển động của các ngăn và van tim. Kỹ thuật viên sẽ dùng một đầu dò để truyền sóng siêu âm qua tim giúp thu được hình ảnh.
- Đặt ống thông tim. Xét nghiệm xâm lấn này sẽ đưa một ống thông nhỏ vào tim từ một vị trí ở cánh tay hay háng. Kết quả ghi lại sẽ cho thấy áp lực và lượng oxy trong các phần khác ở tim. Ngoài ra, bác sĩ có thể lấy một ít tế bào mô cơ tim để làm sinh thiết, giúp xác định nguyên nhân cơ bản gây suy tim.
Đôi khi, trẻ em trên 4 tuổi có thể được yêu cầu thực hiện thử nghiệm hoạt động gắng sức để đánh giá chức năng tim – phổi.
