- Tiêm phòng vắc-xin phế cầu cho những người bệnh có nguy cơ cao bị biến chứng khi nhiễm phế cầu. Người có nguy cơ cao bao gồm trên 65 tuổi, có bệnh phổi hoặc tim mạch mạn tính, đái tháo đường, nghiện rượu, xơ gan, suy giảm miễn dịch, cắt lách hoặc lách mất chức năng, nhiễm HIV…
- Không dùng kháng sinh toàn thân để dự phòng viêm phổi bệnh viện.
- Cần kiểm tra và có biện pháp cách ly kịp thời khi nghi ngờ hoặc có dịch viêm phổi bệnh viện.
- Hạn chế sử dụng thuốc an thần khi không thực sự cần thiết.
Chẩn đoán viêm phổi bệnh viện
Tiêu chuẩn chẩn đoán lâm sàng
Việc đánh giá viêm phổi bệnh viện dựa trên tổn thương mới hay có tiến triển trên X-quang ngực sau 48 giờ nhập viện kèm với ít nhất 2 trong số các tiêu chuẩn sau:
- Đàm mủ
- Sốt trên 38,5ºC hay nhiệt độ cơ thể dưới 35ºC
- Số lượng bạch cầu trong máu cao hơn 10.000/mm³ hay dưới 1.500/mm³
- Giảm PaO2
Nếu không có các triệu chứng trên thì không cần xét nghiệm thêm mà chỉ tiếp tục theo dõi. Khi người bệnh có hai hay nhiều hơn các triệu chứng trên thì bác sĩ sẽ đánh giá phim chụp X-quang ngực để xem mức độ thâm nhiễm phế nang, hình ảnh phế quản và các tổn thương tiến triển.
Tiêu chuẩn chẩn đoán vi sinh
Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thực hiện cấy định lượng đàm đường hô hấp dưới hoặc phân lập vi khuẩn từ cấy máu hay dịch màng phổi để xác định số lượng và định danh vi khuẩn gây bệnh.
Khác với viêm phổi cộng đồng, viêm phổi bệnh viện thường xảy ra do nhiễm những tác nhân kháng thuốc cao, thậm chí là đa kháng kháng sinh khiến tỷ lệ tử vong cao hơn. Do đó, bác sĩ phải hết sức tích cực trong tiếp cận chẩn đoán và điều trị phù hợp để hạn chế những biến chứng nguy hiểm, giảm trường hợp tử vong do viêm phổi bệnh viện.
Điều trị viêm phổi bệnh viện
Hiện nay, tình trạng vi khuẩn đề kháng kháng sinh cao và không có nhiều loại thuốc kháng sinh mới được phát minh nên việc điều trị viêm phổi bệnh viện đang gặp rất nhiều khó khăn. Với mục đích giảm tử vong cho người bệnh, cách điều trị ban đầu là dùng kháng sinh mạnh, phổ rộng, thích hợp cho phần lớn người bệnh bị viêm phổi bệnh viện.
Sau đó, khi các triệu chứng lâm sàng đã cải thiện và có kết quả xét nghiệm vi sinh, bác sĩ sẽ dùng các kháng sinh phổ hẹp hơn nhằm giảm thiểu tình trạng kháng thuốc, đồng thời giảm chi phí điều trị.
Tuy nhiên, nguyên nhân gây viêm phổi bệnh viện rất nhiều và tình hình đề kháng thuốc cũng khác nhau tùy vừng bệnh viện, địa phương nên việc điều trị cần được thay đổi linh hoạt:
- Điều trị thích hợp: sử dụng kháng sinh mà vi khuẩn còn nhạy cảm.
- Điều trị đầy đủ: điều trị thích hợp với liều tối ưu, đường dùng đúng để kháng sinh vào được mô nhiễm trùng. Có thể phối hợp kháng sinh nếu cần thiết.
Các gợi ý điều trị kháng sinh ban đầu cho người bị viêm phổi bệnh viện như sau:
