Nếu không điều trị, tình trạng tăng mỡ máu hay mỡ máu cao sẽ ngày càng tiến triển và dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm có nguy cơ gây tử vong cao như đột quỵ, nhồi máu cơ tim. [2] Do mỡ máu cao thường không có triệu chứng nên việc làm xét nghiệm tầm soát định kỳ ngay từ khi còn trẻ là rất quan trọng. Đặc biệt, những người bị béo phì, đái tháo đường hay có tiền sử gia đình bị nhồi máu cơ tim nên đi kiểm tra các chỉ số mỡ máu thường xuyên hơn. [3]
Khi được chẩn đoán bị tăng mỡ máu, việc điều trị sẽ dựa trên sức khỏe tổng thể và các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, tăng huyết áp… [4] Ban đầu, hướng điều trị sẽ tập trung vào điều chỉnh chế độ ăn và lối sống. Nếu vẫn chưa đủ để cải thiện các chỉ số mỡ máu, bác sĩ sẽ kê đơn thêm thuốc hạ mỡ máu. [1, 4]
Khi nào cần dùng thuốc hạ mỡ máu?
Tăng mỡ máu là tình trạng tăng hàm lượng các chất mỡ trong máu, bao gồm cả cholesterol và triglyceride (chất béo trung tính) [11]. Khi bị mỡ máu cao, nếu bác sĩ chỉ định dùng thuốc, điều đó có nghĩa là bạn đang ở ngưỡng nguy cơ trung bình và có các yếu tố làm tăng hay có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ [5]. Cụ thể, các trường hợp được khuyến nghị cần dùng thuốc hạ mỡ máu là: [6]
- Nồng độ cholesterol cao đến mức làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hoặc đã từng xảy ra biến cố tim mạch (như nhồi máu cơ tim, đột quỵ)
- Nồng độ cholesterol xấu LDL cao hơn 190mg/dL (10,5mmol/L)
- Bị bệnh đái tháo đường (làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch gấp 2 – 4 lần) hoặc có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch và nồng độ LDL > 70mg/dL (3,9mmol/L).
Bác sĩ sẽ tính điểm các nguy cơ bệnh tim mạch của mỗi người để đánh giá khả năng phát triển cơn nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ trong 10 năm. Nếu điểm số lớn hơn 5%, việc dùng thuốc hạ mỡ máu sẽ được đề xuất. [6]
Dùng thuốc điều trị mỡ máu cao vẫn cần phối hợp với việc thay đổi lối sống và việc duy trì thói quen lành mạnh trong ăn uống, sinh hoạt [7]. Sau khi bắt đầu dùng thuốc hoặc sau khoảng 2 – 3 tháng, bạn cần làm xét nghiệm máu để xem các chỉ số mỡ máu có được cải thiện không. [2]
Các nhóm thuốc hạ mỡ máu phổ biến
Hiện nay, có nhiều thuốc có thể giúp hạ mỡ máu, bao gồm hạ mức cholesterol và triglyceride trong máu [5,8]. Trong đó, nhóm thuốc statin thường được chỉ định cho hầu hết người bệnh và còn giúp giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ. [5]
1. Statin – Nhóm thuốc thường được chỉ định
Statin là nhóm thuốc có tác dụng làm giảm nồng độ cholesterol nhờ ngăn chặn gan sử dụng một loại men (enzyme) để tạo ra cholesterol. Nhóm thuốc này cũng giúp làm giảm triglyceride và tăng nhẹ cholesterol tốt HDL. Ngoài ra, nhóm thuốc statin còn có tác dụng: [9,10]
- Cải thiện chức năng của lớp niêm mạc mạch máu
- Giảm viêm và tổn thương
- Giảm nguy cơ hình thành cục máu đông bằng cách ngăn không cho các tiểu cầu kết dính với nhau
- Làm cho các mảng xơ vữa hay mảng bám trong lòng mạch ít có khả năng bị vỡ ra và gây tắc nghẽn.
Những tác dụng này có thể giúp ngăn ngừa bệnh mạch vành và làm giảm khả năng gặp biến cố tim mạch như nhồi máu cơ tim. [9,10]
