Ăn trộm là hành động lấy đi một thứ gì đó của người khác mà không được sự cho phép của người đó. Đây được coi là một hành vi trái với luật pháp, đạo đức và thường xảy ra khi một người gặp các rắc rối có liên quan đến kinh tế. Tuy nhiên, hành động ăn trộm nhiều khả năng cũng là kết quả của chứng rối loạn kiểm soát cảm xúc hay rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
Ăn trộm do bệnh lý
Ăn trộm do bệnh lý (kleptomania) có thể xem là một vấn đề về mặt tâm lý hơn là mong muốn tìm kiếm thứ gì đó có ý nghĩa về vật chất hay tài chính. Thế nên, kleptomania sẽ xuất hiện khi bạn thường xuyên không thể chống lại sự thôi thúc để ăn cắp.
Trong hầu hết các trường hợp, người bệnh sẽ thường lấy cắp những thứ mà họ không cần. Các món đồ bị lấy cắp thường có thể dễ dàng mua được và không có quá nhiều giá trị. Điều này không giống những trường hợp ăn trộm mang tính hình sự vì các vật dụng bị đánh cắp thường có giá trị kinh tế cao.
Người bệnh kleptomania thường bộc lộ cảm giác thôi thúc xen lẫn sự lo lắng, căng thẳng, hồi hộp trước khi đi đến hành vi trộm cắp. Sau đó, họ lại cảm thấy có lỗi, hối hận, nhưng vẫn không thể ngăn được sự thôi thúc trong tâm lý và vẫn tiếp tục ăn cắp ở những lần sau như một thói quen.
Bên cạnh trộm cắp bệnh lý, có nhiều yếu tố khác cũng tạo nên thói quen ăn trộm. Một số người trộm cắp vì lý do kinh tế khó khăn hay các vấn đề xã hội như cảm giác bị cô lập cũng có thể là nguyên nhân gây ra thói quen ăn trộm. Nhiều người cũng có thói quen ăn cắp để chống lại những người xung quanh do không nhận được sự tôn trọng.
Yếu tố nguy cơ dẫn đến ăn trộm bệnh lý
Các yếu tố nguy cơ gây ra chứng bệnh kleptomania có thể là:
• Bệnh về tâm thần: Bệnh rối loạn lưỡng cực (bệnh hưng – trầm cảm), rối loạn lo âu, rối loạn sử dụng chất gây nghiện, rối loạn nhân cách…
• Mức serotonin thấp: Đây là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng các hành vi bốc đồng và thiếu suy nghĩ.
• Rối loạn gây nghiện: Hành vi ăn cắp có thể giải phóng đột ngột hormone dopamine khiến nhiều người bị nghiện.
• Mất cân bằng trong não: Sự mất cân bằng trong hệ thống opioid của não sẽ thúc giục hành động ăn trộm xảy ra nhiều hơn.
• Tiền sử gia đình: Những người có tiền sử gia định mắc chứng kleptomania hay nghiện ngập sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Phụ nữ: 2/3 số người được chẩn đoán bị kleptomania là nữ giới.
