Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh thoái hóa điểm vàng thể ướt?
Bác sĩ sẽ xem xét bệnh sử, lịch sử bệnh lý gia đình và tiến hành kiểm tra mắt toàn diện. Để xác định chẩn đoán thoái hóa điểm vàng, bác sĩ cần làm một số xét nghiệm khác bao gồm:
- Kiểm tra mặt sau của mắt. Bác sĩ nhãn khoa sẽ nhỏ vài giọt thuốc vào mắt để làm giãn đồng tử, sau đó sử dụng một công cụ đặc biệt để kiểm tra mặt sau của mắt. Bác sĩ sẽ tìm kiếm chất lỏng, máu hay sự hiện diện các đốm gây ra do cục mỡ. Những người bị thoái hóa điểm vàng thường có nhiều cục mỡ, chất tích tụ màu vàng hình thành dưới võng mạc.
- Kiểm tra các khuyết tật trong trung tâm tầm nhìn. Trong khi kiểm tra mắt, bác sĩ nhãn khoa có thể sử dụng lưới Amsler để kiểm tra khuyết tật của tầm nhìn trung tâm. Nếu bạn bị thoái hóa điểm vàng, bạn sẽ nhìn một số đường thẳng trong lưới bị mờ đi, đứt đoạn hoặc bị bóp méo.
- Chụp mạch huỳnh quang. Trong thử nghiệm này, bác sĩ sẽ tiêm một loại thuốc nhuộm màu vào tĩnh mạch ở cánh tay. Thuốc nhuộm di chuyển và làm nổi bật các mạch máu ở mắt. Một máy ảnh đặc biệt được sử dụng để chụp các hình ảnh khi thuốc nhuộm đi qua các mạch máu. Các hình ảnh này sẽ cho thấy có các mạch máu bất thường hoặc các thay đổi của võng mạc.
- Chụp mạch với indocyanine màu xanh lá cây. Giống như chụp mạch huỳnh quang, xét nghiệm này sử dụng một loại thuốc nhuộm tiêm. Nó có thể được sử dụng để xác nhận kết quả của chụp mạch huỳnh quang hoặc để xác định cụ thể loại thoái hóa điểm vàng.
- Chụp cắt lớp quang học. Kiểm tra hình ảnh không xâm lấn này sẽ hiển thị chi tiết mặt cắt của võng mạc. Xét nghiệm này cho thấy rõ các phần bị mỏng, dày hoặc sưng. Xét nghiệm này cũng được sử dụng để giúp theo dõi cách võng mạc phản ứng với các phương pháp điều trị thoái hóa điểm vàng.
Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh thoái hóa điểm vàng thể ướt?
Các phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với thoái hóa điểm vàng thể ướt là một số thuốc kháng angiogenic.
Sự hình thành mạch là một thuật ngữ dùng để mô tả sự phát triển của các mạch máu mới, đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển bình thường của các cơ quan và các mô trong cơ thể. Tuy nhiên, đôi khi sự phát triển mạch máu quá mức và không bình thường có thể xảy ra trong các bệnh như ung thư (tăng trưởng khối u) và AMD (xuất huyết võng mạc và điểm vàng).
Trọng tâm của phương pháp điều trị với các thuốc kháng angiogenic hiện nay cho thoái hóa điểm vàng thể ướt nhằm giảm nồng độ của một loại protein đặc biệt gọi là yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu hay VEGF, là chất kích thích tăng trưởng mạch máu bất thường ở võng mạc và điểm vàng; do đó, các loại thuốc này được phân loại là phương pháp điều trị kháng VEGF.
Lucentis, Avastin và Eylea
Hiện nay, các loại thuốc này được tiêm trực tiếp vào mắt sau khi bề mặt mắt đã được gây tê. Một kim rất nhỏ được đâm vào gần góc mắt, không phải vùng trung tâm. Trong suốt quá trình tiêm, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân nhìn theo hướng ngược lại để lộ vị trí tiêm và tránh cho bệnh nhân nhìn thấy kim tiêm. Các thuốc kháng angiogenic hiện nay đang sử dụng bao gồm Lucentis, Avastin và Eylea. Một loại thuốc thế hệ cũ, Macugen, cũng được sử dụng trong những hoàn cảnh nhất định.
Quang động trị liệu
Liệu pháp quang động được phát triển bởi các nhà nghiên cứu tại viện Mắt và Tai Massachusetts đã được FDA chấp thuận để điều trị thoái hóa điểm vàng kể từ tháng 4 năm 2000. Liệu pháp quang động hoạt động như sau: 10 phút tiêm tĩnh mạch Visudyne (thuốc tăng độ nhạy cảm ánh sáng), tiếp theo với chiếu tia laser liều thấp, không nhiệt (chỉ có ánh sáng) vào vùng bị ảnh hưởng của võng mạc. Thuốc lưu thông khắp các mạch máu của cơ thể và đặc biệt hấp thụ bởi các mạch máu mới, bao gồm các mạch máu bất thường dưới hoàng điểm.
Tia laser kích hoạt thuốc nhằm đóng chọn lọc các nơi mạch máu bị rò rỉ mà không làm tổn hại đến các mô võng mạc khỏe mạnh xung quanh. Tính năng này cho phép liệu pháp quang động được sử dụng trực tiếp bên dưới trung tâm của hoàng điểm, không giống như laser nhiệt quang động, có thể gây đốt cháy và phá hủy mô võng mạc bình thường.
Laser nhiệt quang động
Laser nhiệt quang động là một kỹ thuật được bác sĩ phẫu thuật võng mạc sử dụng để điều trị một số bệnh về mắt, bao gồm bệnh thoái hóa điểm vàng thể ướt. Tia laser nhiệt được đưa trực tiếp vào mắt tại nơi có các mạch máu bất thường phát triển bên dưới võng mạc. Nhiệt từ laser đóng các mạch máu không mong muốn, ngăn chặn rò rỉ và giảm thị lực hơn nữa.
