Trong bài viết này, HelloBacsi sẽ giới thiệu cho bạn một số nguyên nhân phổ biến gây đau nhức xương khớp ở người già cũng như những cách giúp bạn giảm thiểu những cơn đau này.
Những nguyên nhân thường gây đau nhức xương khớp ở người già
Tình trạng đau nhức xương khớp ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người cao tuổi. Theo đó, gánh nặng kinh tế do các bệnh lý này gây ra là rất lớn, chỉ đứng sau bệnh tim mạch. Hầu hết các bệnh nhân có biểu hiện đau không đặc hiệu và thường rất khó để xác định được nguyên nhân cụ thể, ngay cả khi cơn đau chỉ giới hạn ở một vị trí [3]. Dưới đây là một số yếu tố có thể khiến người già bị đau nhức xương khớp nhiều hơn người trẻ.
Quá trình lão hóa
Mức độ lão hóa của hệ cơ xương khớp ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống và tuổi thọ của người bệnh [4]. Một số nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mắc đau nhức xương khớp sẽ tăng dần theo độ tuổi cho đến khi đạt được giá trị cân bằng ở khoảng 65 tuổi. Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh nhân mắc các cơn đau nghiêm trọng có thể gây tàn phế vẫn tiếp tục tăng [5].
Tuổi tác cũng khiến sụn bên trong khớp trở nên mỏng hơn và làm thay đổi các thành phần của sụn, từ đó khiến các khớp kém đàn hồi, dễ bị tổn thương và góp phần hình thành thoái hóa khớp ở người cao tuổi [4, 6].
Không chỉ có khớp, các sợi cơ cũng bị ảnh hưởng bởi quá trình lão hóa. Sự mất cơ bắt đầu xuất hiện từ khoảng 30 tuổi. Trong quá trình này, số lượng mô cơ cũng như số lượng và kích thước các sợi cơ sẽ giảm dần. Sự mất cơ làm tăng áp lực lên các khớp, khiến người lớn tuổi dễ bị viêm khớp hoặc té ngã [6]. Ngoài ra, tính toàn vẹn của các cấu trúc bên trong đĩa đệm cũng giảm đáng kể khi ta già đi, về lâu dài có thể dẫn đến giảm chiều cao đĩa đệm và xẹp đốt sống [4].
Tất cả các tình trạng trên, bao gồm cả thoái hóa khớp, viêm khớp, té ngã, mất cơ… đều có thể gây đau nhức xương khớp ở người già [7].
Giảm hormone khiến người già dễ bị đau nhức xương khớp
Bên cạnh quá trình lão hóa, những thay đổi liên quan đến hormone, đặc biệt là hormone sinh dục, cũng có thể ảnh hưởng đến sinh lý của hệ xương [4, 8]. Ở phụ nữ, sự suy giảm nồng độ estrogen sau khi mãn kinh sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến xương, cơ, dây chằng, collagen, sụn, màng hoạt dịch và bao khớp [8]. Tình trạng này còn gây mất xương nghiêm trọng ở cả xương xốp và xương đặc. Đây là do tế bào hủy xương osteoclast sẽ được giải phóng khỏi sự ức chế của estrogen, từ đó làm tăng quá trình hủy xương tổng thể. Sự hủy xương quá mức dẫn đến giảm khối lượng và sức mạnh của xương, từ đó làm tăng nguy cơ gãy xương. Ở nam giới, sự suy giảm nội tiết tố nam cũng gây ra những ảnh hưởng tương tự [4].
Hormone sinh dục không những đóng vai trò trong sự phát triển các cơn đau nhức xương khớp mạn tính ở người già mà còn ảnh hưởng đến sự nhạy cảm của họ với các cơn đau, đặc biệt là ở nữ giới [9].
Loãng xương
Cùng với quá trình lão hóa, thể tích và khối lượng xương sẽ suy giảm ở cả hai giới, thường biểu hiện bởi tình trạng loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương [4]. Ở giai đoạn đầu, quá trình mất xương không biểu hiện thành các triệu chứng rõ rệt [10]. Nhưng khi xương suy yếu, bạn có thể bị đau lưng dữ dội do gãy hoặc xẹp đốt sống [10, 11]. Các cơn đau này sẽ trở nên tồi tệ hơn khi bạn đứng hoặc đi bộ và giảm nhẹ khi nằm nghỉ. Không những vậy, bệnh nhân loãng xương cũng rất dễ bị gãy xương, ngay cả khi thực hiện các hoạt động bình thường hằng ngày [11].
Các bệnh lý kèm theo có thể gây đau nhức xương khớp ở người già
Các bệnh lý đi kèm liên quan đến tuổi tác, chẳng hạn như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và suy tim sung huyết có thể gây hạn chế vận động, dẫn đến suy giảm chức năng của cơ và gân, do đó làm trầm trọng thêm những tổn thương đã xảy ra trên hệ cơ xương khớp [12]. Bệnh Parkinson cũng có thể gây nên tình trạng đau nhức xương khớp ở người già, biểu hiện bởi các triệu chứng như [13]:
- Chuột rút
- Căng cứng ở nhiều vị trí như cổ, lưng và chân
- Đau âm ỉ ở đầu và cổ
- Loạn trương lực cơ, đặc biệt ở bàn chân
- Đau thần kinh gây đau rát, ngứa ran hoặc tê bì
Ngoài ra, các bệnh lý khác ở người cao tuổi như bệnh tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp và bệnh thận có thể gây hạn chế các chức năng bình thường. Những vấn đề này khiến việc điều trị các triệu chứng cơ xương khớp trở nên phức tạp hơn [13].
