Trong giai đoạn cuối, các triệu chứng có thể nặng lên thành co giật và sốc, dễ dẫn đến hôn mê hoặc tử vong. Nếu sống sót, khả năng phục hồi vẫn rất chậm sau nhiều tháng. Khi khỏi, móng tay người bệnh thường xuất hiện vân khía ngang, trong nước tiểu có hồng cầu, protein do thận chưa hồi phục.
Nguyên nhân
Nguyên nhân của nhiễm độc asen là gì?
Nguyên nhân chính của nhiễm độc asen là do hấp thụ một lượng asen độc hại qua hít thở, tiêu hóa (uống nước từ mạch nước ngầm nhiễm độc) hay hấp thụ qua da. Nếu lượng asen lớn có thể dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn, còn việc hấp thụ một lượng nhỏ hơn trong một thời gian dài thì lại gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng cho cơ thể.
Đa số các trường hợp nhiễm độc asen là từ điều kiện nghề nghiệp khi phải tiếp xúc với lượng lớn bụi, hơi khói, sương mù trong quá trình xử lý quặng asen, sản xuất các hợp chất asen, sử dụng các hợp chất asen trong công nghệ da, thủy tinh màu, điện tử… trong công nghiệp khai thác mỏ và luyện kim (đặc biệt là luyện kim màu do asen có trong quặng thiếc, vàng, mangan…).
Riêng với kỹ nghệ luyện kim, tỷ lệ asen cao trong quặng sẽ bị nhiệt độ lò luyện làm cho nóng chảy, bay hơi gây ô nhiễm môi trường lao động, gây nhiễm độc cấp hoặc mạn tính cho người tiếp xúc.
Chẩn đoán và điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán nhiễm độc asen?
Các đối tượng cần chẩn đoán nhiễm độc asen là người lao động làm việc trong môi trường có hơi, bụi asen hay các hợp chất vô cơ của asen cao hơn giới hạn tối đa cho phép 0,3mg/m, có thời gian tiếp xúc lâu.
Các xét nghiệm máu, tóc, nước tiểu và móng tay có thể giúp bác sĩ chẩn đoán. Xét nghiệm nước tiểu nên được thực hiện trong vòng 1-2 ngày kể từ khi tiếp xúc ban đầu để có biện pháp chính xác khi xảy ra nhiễm độc. Bác sĩ có thể tiến hành định lượng asen niệu. Nếu kết quả >100 micromol creatinin/lít hoặc hơn 0,1mg/lít nước tiểu và có các dấu hiệu lâm sàng như đã đề cập thì có thể chẩn đoán xác định nhiễm độc asen.
Xét nghiệm trên tóc và móng tay có thể đánh giá mức độ tiếp xúc với asen trong khoảng thời gian lên tới 12 tháng. Các xét nghiệm này có thể cho biết chính xác mức độ tiếp xúc với asen nhưng không cho thấy những ảnh hưởng đối với sức khỏe của con người.
Những phương pháp điều trị nhiễm độc asen
Việc điều trị phụ thuộc vào loại nhiễm và giai đoạn nhiễm. Tuy nhiên đến nay chưa có phương pháp điều trị triệt để nhằm đào thải asen ra khỏi cơ thể mà chỉ có thể giảm thiểu những tác hại từ asen sau khi phát hiện nhiễm.
Những phương pháp đó là:
- Bỏ trang phục có thể đã bị nhiễm asen
- Tắm rửa kỹ và cọ sạch vùng da tiếp xúc hay bị ảnh hưởng
- Truyền máu
- Dùng thuốc trợ tim trong trường hợp tim bắt đầu suy yếu
- Bổ sung khoáng chất nhằm làm giảm nguy cơ mắc các vấn đề về nhịp tim có thể gây tử vong
- Theo dõi sát sao chức năng thận
- Tưới rửa ruột nhằm loại bỏ lượng asen lắng và ngăn không cho hấp thụ vào ruột
Ngoài ra, bác sĩ có thể sử dụng liệu pháp Chelation để phân lập asen từ protein máu bằng một số hóa chất, bao gồm axit dimercaptosuccinic và dimercaprol.
