Tìm hiểu chung
Axit uric là gì?
Axit uric là một chất được tạo ra khi cơ thể phân hủy các loại thực phẩm có chứa hợp chất hữu cơ purin. Purin có trong phủ tạng động vật (gan, thận, lá lách,…), thịt đỏ, một số hải sản (cá cơm biển, cá ngừ, cá thu, cá hồi,…), bia rượu. Purin cũng được tạo ra thông qua quá trình phân hủy tế bào tự nhiên trong cơ thể. Hầu hết axit uric hòa tan trong máu, lọc qua thận và thải ra ngoài qua nước tiểu.
Định lượng axit uric là gì?
Định lượng axit uric là phương pháp đo lượng axit uric có trong máu. Đôi khi, cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric hoặc không lọc ra đủ, dẫn đến nồng độ axit uric cao. Ban đầu, nồng độ này trong máu tuy cao nhưng chưa xuất hiện các triệu chứng gout nên thường gọi là “Tăng axit uric máu”. Nếu kéo dài, các tinh thể urat sẽ lắng đọng ở các khớp gây viêm, sưng, đau khớp nghiêm trọng. Khi đó, tăng axit uric máu đã tiến triển thành bệnh gout. Nếu các tinh thể urat lắng đọng dưới da, chúng có thể gây sỏi thận hoặc suy thận. Một nguyên nhân khác của tăng axit uric máu là tăng tế bào chết do điều trị ung thư hoặc ung thư.
Nếu có quá ít axit uric trong máu, đó là triệu chứng của bệnh gan hoặc thận hay hội chứng Fanconi – 1 tình trạng rối loạn của ống thận ngăn cơ thể hấp thụ các chất như glucose và axit uric.
Khi nào bạn cần thực hiện định lượng axit uric?
Thông thường nhất, xét nghiệm này được sử dụng để:
- Chẩn đoán và theo dõi tình trạng bệnh gút
- Theo dõi và đánh giá quá trình hóa trị hoặc xạ trị
- Kiểm tra chức năng thận sau chấn thương
- Tìm nguyên nhân gây sỏi thận
- Chẩn đoán các rối loạn thận
Trong những trường hợp sau, bạn có thể cần xét nghiệm axit uric:
- Bị đau khớp hoặc sưng khớp, nghi ngờ có liên quan đến bệnh gút
- Đang trải qua hóa trị
- Sắp bắt đầu liệu trình hóa trị
- Bị sỏi thận thường xuyên tái đi tái lại
- Từng được chẩn đoán mắc bệnh gout
Một phương pháp khác để xét nghiệm axit uric là kiểm tra nước tiểu trong khoảng thời gian 24 giờ. Đôi khi, bác sĩ sẽ đề xuất thực hiện cả 2 quy trình để chẩn đoán chính xác hơn.
Điều cần thận trọng
Định lượng axit uric có nguy hiểm không?
Những rủi ro liên quan đến định lượng axit uric cũng tương tự như khi xét nghiệm máu thông thường. Nhìn chung, đây là kỹ thuật an toàn nhưng trong một số trường hợp, người bệnh có thể:
