NSAIDs (các thuốc giảm đau kháng viêm không steroid) là một loại thuốc trị viêm khớp phổ biến, giúp giảm đau ở các bệnh cơ xương khớp (1). Tuy nhiên, nhóm thuốc này cũng có nhiều tác dụng không mong muốn cho sức khỏe, phổ biến nhất là biến chứng trên đường tiêu hóa. Ngoài ra, chúng còn ảnh hưởng đến tim mạch, huyết áp và thận (2). Vậy có cách nào để phòng tránh hoặc hạn chế các tác dụng phụ của thuốc hay không? Mời bạn tham khảo bài viết sau đây.
Ảnh hưởng của thuốc trị viêm khớp đối với cơ thể
Khi bị viêm khớp, bác sĩ có thể chỉ định rất nhiều loại thuốc khác nhau tùy vào tình trạng sức khỏe người bệnh, trong đó phổ biến nhất là các thuốc giảm đau kháng viêm không steroid (NSAIDs). Tuy nhiên, các thuốc trị viêm khớp này cũng gây ra nhiều tác dụng phụ đối với cơ thể, nổi bật nhất chính là biến chứng đường tiêu hóa (2). Sau đây là một số ảnh hưởng của thuốc NSAIDs đối với sức khỏe:
Đường tiêu hóa
Tình trạng viêm trong cơ thể do men cyclooxygenase (COX) – một tác nhân gây viêm trong cơ thể gây ra. Men COX gồm có hai loại là COX-1 và COX-2. Men COX-1 có sẵn trong đường tiêu hóa, giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày – tá tràng. Ngược lại, men COX-2 chỉ xuất hiện khi có viêm trong cơ thể. Do đó, ức chế men COX-2 sẽ giúp giảm đau và kháng viêm (3) (4). Tuy nhiên, các thuốc NSAIDs trước đây (NSAIDs cổ điển) đều đánh vào men COX-1 và COX-2 (3) (4). Điều này vừa giúp kháng viêm vừa gây ra các biến chứng không mong muốn trên đường tiêu hóa, chẳng hạn như (4):
- Đau hoặc rát dạ dày
- Ợ nóng
- Đầy bụng
- Tiêu chảy hoặc táo bón
- Xuất huyết hoặc loét dạ dày
- Buồn nôn và nôn
Trong những trường hợp nghiêm trọng, thuốc NSAIDs có thể gây thủng dạ dày – ruột (3). Do các tác dụng không mong muốn của NSAIDs đời trước trên đường tiêu hóa quá nhiều, các nhà nghiên cứu đã cho ra đời thuốc kháng viêm không steroid chỉ đánh vào men COX-2, mà không ảnh hưởng đến men COX-1. Loại thuốc này được gọi là thuốc ức chế chọn lọc trên men COX-2 (4). Sau khi ra đời, loại thuốc này đã được nhiều nghiên cứu khẳng định ít gây tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa so với nhóm NSAIDs không chọn lọc, nhờ đó giúp phòng tránh các biến chứng nghiêm trọng (2) (3).
Tim mạch
Theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), tất cả các thuốc NSAIDs, trừ aspirin, đều làm tăng nguy cơ tim mạch ở người dùng, cho dù bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh tim mạch hay không (5). Khi dùng các thuốc NSAIDs liều cao, đặc biệt là trong thời gian dài, sẽ khiến người bệnh dễ bị suy tim, đột quỵ, nhồi máu cơ tim và có thể dẫn đến tử vong (6). Do đó, các bác sĩ thường không chỉ định thuốc NSAIDs cho người có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch. Tuy nhiên, đối với người bị viêm khớp và có khả năng mắc bệnh tim mạch cao, họ cần phải dùng NSAIDs để đỡ đau, giảm sưng viêm khớp, vận động dễ dàng hơn và tận hưởng cuộc sống tốt hơn. Do vậy, các nhà nghiên cứu đã tiến hành nhiều nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của các NSAIDs khác nhau trên tim mạch. Kết quả cho thấy tính an toàn trên tim mạch của các NSAIDs này không giống nhau.(7)
