Viêm phúc mạc ruột thừa là một biến chứng nặng và rất hay gặp phải của bệnh viêm ruột thừa cấp. Nếu không phát hiện kịp thời để xử lý khẩn cấp, bệnh nhân có thể bị đe dọa tính mạng.
Nhầm lẫn và bỏ qua các biểu hiện chính là lý do phổ biến nhất dẫn đến việc chậm trễ trong điều trị. Chính vì vậy, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin để có thể hiểu rõ hơn về tình trạng này.
Tìm hiểu chung
Viêm phúc mạc ruột thừa là gì?
Phúc mạc là màng lớn nhất trong cơ thể, lót mặt trong thành bụng, mặt dưới cơ hoành và mặt trên hoành chậu hông. Phúc mạc bao bọc tất cả các cơ quan trong ổ bụng và hố chậu, bên trong ổ phúc mạc có chứa một ít thanh dịch với mục đích làm giảm sự tiếp xúc giữa các cơ quan.
Ruột thừa là một đoạn ruột nhỏ đường kính từ 0,5-1cm, dài trung bình khoảng 8cm, có cấu trúc dạng túi cùng gắn vào manh tràng (đoạn đầu tiên của ruột già). Vị trí thường thấy của ruột thừa là nằm ở phần bụng dưới bên phải. Tuy nhiên, ruột thừa có mạc treo và rất di động nên một số trường hợp có thể nằm ở giữa ổ bụng, vùng dưới gan phải, nằm giữa các quai ruột non hoặc hiếm hơn là nằm bên trái bụng dưới.
Viêm phúc mạc ruột thừa là tình trạng viêm ruột thừa bị vỡ khiến nhiễm trùng lan sang phúc mạc. Nếu phát hiện sớm, nhiễm trùng phúc mạc có thể chỉ khu trú quanh hố chậu phải ruột thừa. Ngược lại, phát hiện càng chậm trễ thì phạm vi nhiễm trùng càng lan rộng, có thể là nhiễm trùng toàn bộ phúc mạc và ổ bụng gây đe dọa trực tiếp đến tính mạng của bệnh nhân.
Triệu chứng
Triệu chứng viêm phúc mạc ruột thừa
So với viêm ruột thừa cấp, viêm phúc mạc ruột thừa thường gây ra nhiều triệu chứng với mức độ nghiêm trọng hơn. Các triệu chứng có thể gặp bao gồm:
- Đau bụng. Đây là triệu chứng rõ ràng và dễ nhận biết nhất, thường bắt đầu từ vùng thượng vị, vùng quanh rốn và sau đó lan khắp bụng. Cơn đau bụng do viêm phúc mạc ruột thừa có xu hướng kéo dài liên tục, không chia thành từng cơn như viêm ruột thừa cấp tính. Mức độ đau cũng nặng nề hơn và sẽ tăng khi người bệnh vận động mạnh hoặc ho.
- Rối loạn tiêu hóa. Phần lớn bệnh nhân có thể bị buồn nôn và nôn khan do phúc mạc bị kích ứng, tuy nhiên sẽ không nôn nhiều. Ngoài ra, ruột bị liệt cơ năng hoặc bị kích thích sẽ gây ra triệu chứng bí trung đại tiện, chướng bụng và tiêu chảy.
- Co cứng thành bụng. Phúc mạc bị viêm sẽ khiến thành bụng bị co cứng như khúc gỗ. Ấn nhẹ vào sẽ thấy xuất hiện cơn đau và cảm giác rất khó chịu.
- Sốt cao. Giai đoạn bị nhiễm trùng ở ruột thừa, người bệnh không có dấu hiệu sốt hoặc chỉ sốt nhẹ. Thân nhiệt sẽ tăng cao, đồng thời có kèm theo các triệu chứng khác như khó thở, môi bị khô, hơi thở hôi,… khi nhiễm trùng đã lây lan rộng ra phúc mạc.
- Nấc. Viêm phúc mạc khiến cơ hoành bị kích thích, từ đó gây ra những cơn nấc liên tục. Tuy nhiên triệu chứng này chỉ xuất hiện trong giai đoạn sớm và nhanh chóng biến mất sau khoảng 1 – 2 giờ.
Chẩn đoán và điều trị
Chẩn đoán viêm phúc mạc ruột thừa
Các biểu hiện của viêm phúc mạc ruột thừa rất có thể bị nhầm lẫn với một số bệnh lý khác như tắc ruột, viêm dạ dày, xoắn ruột,… Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện:
