Vắc xin COVID-19 của AstraZeneca là gì? 5 thông tin cần biết • Hello Bacsi

Vắc xin phòng COVID-19 của AstraZeneca chứa một loại virus gây cảm lạnh thông thường đã được biến đổi gene. Công nghệ “virus biến đổi” này đã từng được thử nghiệm và ứng dụng thành công trong việc tạo ra vắc xin cho các bệnh lý khác.

Theo kết quả nghiên cứu lâm sàng, vắc xin này có hiệu lực bảo vệ con người trước tác nhân gây bệnh COVID-19 lên đến 90%. Đây là một con số vượt kỳ vọng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khi WHO công bố con số hiệu lực của vắc xin COVID-19 chỉ cần đạt trên 50% là đã có thể được sản xuất rộng rãi phục vụ nhu cầu phòng bệnh.

Các phân tích cũng cho thấy, vắc xin AstraZeneca có tiềm năng giảm sự lây truyền không triệu chứng của virus, dựa trên các mẫu xét nghiệm phết mũi họng thu thập được hàng tuần từ các tình nguyện viên trong thử nghiệm tại Anh. Theo kết quả xét nghiệm chẩn đoán PCR dương tính giảm 67% (CI: 49%, 78%) sau một liều tiêm và 50% (CI: 38% đến 59%) sau hai liều trong 8-12 tuần thể hiện tác động đáng kể của vắc xin đến sự lây truyền của virus.

2. Vắc xin phòng COVID-19 AstraZeneca có an toàn không?

Kết quả nghiên cứu lâm sàng của vắc xin phòng COVID-19 từ AstraZeneca cũng đã chứng minh được tính an toàn của loại vắc xin này khi không ghi nhận bất kỳ vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nào. Theo AstraZeneca, vắc xin COVID-19 của họ tạo ra phản ứng miễn dịch tốt và gây ít phản ứng phụ ở người lớn tuổi.

Theo Bộ Y tế, vắc xin AZD1222 cũng là vắc xin COVID-19 đầu tiên được phê duyệt lưu hành tại Việt Nam. Đối tượng được tiêm những liều vắc xin đầu tiên là lực lượng tuyến đầu phòng chống dịch trong các cơ sở y tế (bác sĩ điều trị, nhân viên xét nghiệm, nhân viên lấy mẫu; người tham gia phòng chống dịch, người làm việc ở khu cách ly, truy vết, điều tra dịch tễ, tình nguyện viên, phóng viên…).

3. Cơ chế sinh miễn dịch của vắc xin này là gì?

Vắc xin COVID-19 của AstraZeneca sử dụng vector là virus Adeno ở tinh tinh đã suy yếu, mất khả năng sao chép, có chứa vật chất di truyền là protein gai (S protein hay spike glycoprotein) trên bề mặt của virus gây bệnh COVID-19. Những protein gai này giúp mở đường cho virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào cơ thể con người và vì vậy chúng cũng là mục tiêu tấn công của hệ miễn dịch chúng ta.

Sau khi tiêm vắc xin, vắc xin sẽ mang mã di truyền của virus corona quy định S protein vào tế bào của cơ thể. Khi này, cơ thể bắt đầu tự tạo ra S protein. Các tế bào miễn dịch trong máu nhận diện S protein là “kẻ xâm nhập” nên sẽ kích hoạt phản ứng của hệ miễn dịch. Cơ thể tiến hành tạo ra kháng thể và tế bào miễn dịch đáp ứng (tế bào lympho T) có thể nhắm mục tiêu, tiêu diệt các tế bào mang S protein. Đồng thời, các tế bào miễn dịch còn kêu gọi sản xuất ra nhiều tế bào miễn dịch hơn để giúp chống lại những “kẻ xâm nhập”.

Sau đó, hệ miễn dịch tiếp tục tạo ra các tế bào nhớ (memory T cells) có thể ghi lại dấu hiệu trên bề mặt vi khuẩn, virus hoặc tế bào ung thư đã tiêu diệt trước đó. Vì vậy, những tế bào nhớ này có khả năng nhận diện virus corona chủng mới qua S protein trên bề mặt của virus nếu cơ thể bị nhiễm bệnh trong tương lai. Một khi “kẻ địch” bị phát hiện, kháng thể và tế bào T sẽ được phóng thích và sản xuất nhanh hơn, ngăn chặn virus corona sinh sôi trong cơ thể, từ đó làm giảm tác động của COVID-19.

4. Vắc xin của AstraZeneca có hiệu quả với các biến thể virus mới không?

Đồng thời, để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm COVID-19, chúng ta phải luôn duy trì và tăng cường các biện pháp y tế công cộng theo quy tắc 5K: Khẩu trang – Khử khuẩn – Khoảng cách – Không tụ tập – Khai báo y tế.

5. Việt Nam sẽ có thêm loại vắc xin COVID-19 nào?

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long thông tin các công đoạn sản xuất vắc xin trong nước vẫn đang theo đúng tiến độ. Dự kiến đến năm 2022, Việt Nam sẽ sản xuất được vắc xin phòng COVID-19.

Cụ thể, ngày 24/2 Học viện Quân y bắt đầu sàng lọc từ 50-100 tình nguyện viên để tham gia vào giai đoạn 2 thử nghiệm lâm sàng vắc xin Nano Covax của Công ty NANOGEN Việt Nam, dự kiến tiến hành ở 2 địa điểm (Học viện Quân y Hà Nội và ở Bến Lức, Long An với sự tham gia của Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh) với kỳ vọng rút ngắn 50% thời gian từ 6 tháng xuống 3 tháng. Các tình nguyện viên vẫn chia làm 3 nhóm tiêm 3 liều (25-50 và 75mcg). Mũi tiêm thử nghiệm đầu tiên của Nano Covax trong giai đoạn 2 dự kiến diễn ra vào ngày 26/2 dự kiến tại Bến Lức, Long An.

Ngoài ra, Việt Nam vẫn đang đàm phán trong việc mua các vắc xin của Pfizer và Nga để đáp ứng nhu cầu tiêm phòng và bảo vệ sức khỏe người dân.

Học hỏi thêm cách bảo vệ sức khoẻ bản thân và gia đình trong mùa dịch.

Cơ hội kết nối trực tiếp với bác sĩ và trao đổi kinh nghiệm hồi phục từ COVID-19 cùng các thành viên khác. Click tham gia ngay!