Bệnh động mạch cảnh dẫn tới đột quỵ như thế nào, cách điều trị và phòng ngừa ra sao cho hiệu quả? Mời bạn cùng tìm hiểu cụ thể hơn trong bài viết ngay sau đây nhé!
Bệnh động mạch cảnh có thể dẫn đến đột quỵ là do đâu?
Động mạch chịu trách nhiệm mang máu giàu oxy và chất dinh dưỡng từ tim đến não và toàn bộ cơ thể. Mỗi người có thể sờ thấy hai động mạch cảnh của mình ở mỗi bên của cổ, ngay phía dưới góc hàm. Hai mạch máu này giữ nhiệm vụ cung cấp máu cho các phần của não.
Bệnh động mạch cảnh xảy ra khi các động mạch cảnh bị thu hẹp hoặc tắc nghẽn, hầu hết do xơ vữa động mạch cảnh gây ra. Ban đầu, vì một lý do nào đó, chẳng hạn như hút thuốc lâu năm, tăng huyết áp,… làm thành mạch bị tổn thương. Lúc này, chất béo, cholesterol, canxi, mô sợi và các mảnh vụn tế bào khác sẽ tích tụ tại vị trí tổn thương, tạo thành mảng bám. Những mảng bám này làm thu hẹp động mạch cảnh, giảm lưu lượng máu chảy qua.
Mảng bám tiến triển dần theo thời gian, khi đủ lớn có thể sẽ gây bít tắc hoàn toàn mạch cảnh. Ngoài ra, mảng bám cũng có thể vỡ ra, lơ lửng trong dòng máu và tiếp tục huy động thêm tiểu cầu, sợi fibrin đến tạo thành cục máu đông. Cục máu đông quá lớn cũng sẽ làm tắc động mạch cảnh. Hậu quả là nguồn máu từ tim lên não bị cắt đứt toàn bộ, gây ra đột quỵ nhồi máu não cấp.
Đột quỵ là tình trạng cấp cứu y tế khẩn cấp vì có thể khiến bạn bị tổn thương não vĩnh viễn, di chứng tàn phế về lâu dài, thậm chí gây tử vong.
Những dấu hiệu đột quỵ do bệnh động mạch cảnh
Trong giai đoạn đầu khi sự tắc hẹp chưa nghiêm trọng, bệnh thường không gây ra bất kỳ dấu hiệu nào đáng kể. Tình trạng này có thể không được phát hiện cho đến khi đủ nghiêm trọng để gây ra cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) hoặc đột quỵ.
TIA là tình trạng mất lưu lượng máu đến một vùng não đột ngột, tạm thời, kéo dài trong 2 – 30 phút. Sau đó, các triệu chứng thường biến mất hoàn toàn trong vòng 24 giờ. Đột quỵ cũng có triệu chứng tương tự nhưng kéo dài hơn, để lại di chứng về sau.
Các triệu chứng của TIA hoặc đột quỵ do bệnh động mạch cảnh có thể bao gồm:
- Đột ngột mất thị lực hoặc nhìn mờ ở một hoặc cả hai mắt, nhìn đôi
- Đột ngột tê hoặc yếu liệt ở một bên mặt, một bên cánh tay/chân hoặc một nửa cơ thể.
- Nói ngọng, khó nói hoặc không hiểu người khác đang nói gì
- Mất thăng bằng, mất khả năng phối hợp vận động
- Chóng mặt hoặc nhầm lẫn
- Đau đầu dữ dội mà không rõ nguyên nhân
- Khó nuốt.
50% bệnh nhân có cơn thiếu máu não thoáng qua sẽ gặp đột quỵ trong vòng 48 giờ sau đó; 10 – 20% có cơn đột quỵ trong vòng 90 ngày và khoảng 30% gặp đột quỵ trong vòng 5 năm nếu không được điều trị đúng mức.
Hãy đưa người bệnh đến bệnh viện cấp cứu khẩn cấp nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng của đột quỵ nào. Ngay cả khi các triệu chứng chỉ thoáng qua rồi tự khỏi, hãy đi thăm khám càng sớm càng tốt.
