Tên khác: Tang căn bạch bì, sinh tang bì, chích tang bì, phục xà bì, mã ngạch bì, yến thực tằm, duyên niên quyển tuyết.
Tên khoa học: Cortex mori Albae Radicis
Họ: Dâu tằm (Araceae)
Tổng quan về dược liệu tang bạch bì
Tìm hiểu chung về tang bạch bì?
Tang bạch bì là vỏ rễ của cây Dâu tằm (Morus alba L.), một loài cây gỗ đại mộc có thể cao đến 15m nhưng do thường bị hái lá sử dụng nên chỉ cao 2–3m. Lá mọc so le, hình bầu dục, lá nguyên hoăc xẻ thành 3 thùy, đầu lá nhọn hay hơi tù, mép lá có răng cưa to.
Cây dâu tằm có nguồn gốc từ Trung Quốc và đã di thực vào Việt Nam từ lâu. Hiện nay, cây được trồng ở nhiều nơi để lấy lá nuôi tằm và một số bộ phận khác được sử dụng làm thuốc như tang bạch bì.
Bộ phận dùng của dược liệu này là gì?
Tang bạch bì là vỏ rễ của cây dâu tằm. Người ta chọn lấy rễ ngầm dưới đất, rửa sạch, cạo bỏ hết lớp vỏ ngoài màu vàng nâu, lấy phần bên trong có màu trắng ngà. Sau đó chặt thành từng đoạn dài từ 20–50cm, rửa sạch, phơi hay sấy khô. Mặt ngoài có màu trắng nhạt, hơi nhăn, có khi xơ lên thành sợi. Những chỗ chưa được cạo kỹ sẽ có màu vàng nâu hay vàng cam. Có thể dùng sống hoặc tẩm mật sao vàng.
Thành phần hóa học trong tang bạch bì
Trong vỏ rễ dâu có những hợp chất flavon bao gồm mulberrin, mullberrochromen, xyclomulberrin, xyclomulberrochromen. Ngoài ra, còn có các axit hữu cơ, tanin, pectin và β amyrin và rất ít tinh dầu.
Tác dụng, công dụng của tang bạch bì
Tang bạch bì đem lại những công dụng gì?
Tang bạch bì được dùng làm thuốc lợi tiểu tiện, dùng trong điều trị bệnh thủy thũng, chữa ho lâu ngày, hen, ho có đờm, băng huyết, chữa sốt, cao huyết áp.
Các tác dụng dược lý của tang bạch đã được nghiên cứu bao gồm:
- Giảm ho nhẹ, lợi niệu và gây tiêu chảy.
- Thuốc sắc và chiết xuất tang bạch bì trong nhiều loại dung môi khác nhau đều có tác dụng hạ áp.
- Tác dụng an thần, giảm đau, hạ nhiệt và chống co giật nhẹ.
- Nước sắc Tang bạch bì có tác dụng ức chế tụ cầu vàng, trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn lỵ Flexner và nấm tóc. Thuốc chiết xuất nước nóng có tác dụng ức chế in vitro chủng JTC-28 tế bào ung thư tử cung khoảng 70% (Trung Dược Học).
Trong y học cổ truyền, vỏ rễ dâu có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, có tác dụng thanh phế nhiệt, lợi thũng, giảm ho, trừ đờm, hạ suyễn. Thường dùng chủ trị:
