Hiện tượng đau họng khi nuốt nước bọt do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Trong động tác nuốt, các cơ siết họng được “lập trình” để co bóp “đồng vận”, đẩy thức ăn xuống thực quản một cách suôn sẻ. Khi nuốt “không”, tức nuốt nước miếng “chay” thì niêm mạc họng sẽ trực tiếp chà sát lên nhau. Nếu niêm mạc “khỏe mạnh” thì không có vấn đề gì xảy ra. Ngược lại, nếu bị viêm, loét hoặc có vật cản thì việc co thắt và chà xát này sẽ làm cho tình trạng đau tăng lên. Khi bị tổn thương, niêm mạc họng thường sung huyết và trở nên nhạy cảm hơn. Phản ứng viêm kích ứng các đầu mút thần kinh gây cảm giác đau, rát. Việc xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn sớm có quyết định để xử trí tình trạng này một cách hiệu quả.
Hầu hết chúng ta đều từng trải qua cảm giác bị đau ở một hoặc cả hai bên cổ họng khi nuốt nước bọt. Nếu khi nuốt đau họng nhẹ thì sẽ tự khỏi trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, cần cảnh giác vì đôi khi hiện tượng “nuốt nước bọt đau cổ họng” có thể là dấu hiệu cảnh báo cho những vấn đề nguy hiểm hơn, cần được thăm khám kỹ càng và điều trị triệt để. Bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt nếu đau họng nặng kéo dài hơn 1 tuần, sốt cao, khó nuốt, khó thở, khít hàm, đau nhói lên tai, đau tái diễn thường xuyên, có lẫn máu trong nước bọt và đờm, nổi khối hạch to ở cổ và dưới hàm, khàn tiếng kéo dài trên 2 tuần, sưng cổ mặt.
Vậy, nuốt nước bọt đau họng là biểu hiện của bệnh gì? Làm thế nào để triệu chứng nuốt đau họng này thuyên giảm nhanh chóng? Hãy khám phá câu trả lời qua những chia sẻ của BS. CK2 Vũ Hải Long trong bài viết dưới đây!
Top 6 nguyên nhân thường gặp gây đau họng khi nuốt nước bọt
1. Viêm họng do virus
Nguyên nhân khiến cổ họng bị đau khi nuốt hay nuốt nước bọt đau họng, “phổ thông đại chúng” nhất là viêm họng do siêu vi trong các bệnh cảnh như cảm lạnh, cảm cúm, tăng bạch cầu đơn nhân, sởi, thủy đậu và đặc biệt là nhiễm Covid-19.
Viêm họng do nhiễm siêu vi đường hô hấp, ngoài đau rát họng thường kèm theo với các triệu chứng như sốt, ho, sổ mũi, nghẹt mũi, hắt xì, nhức đầu, đau cơ, buồn nôn, mất khả năng ngửi, thay đổi vị giác, mệt mỏi, suy giảm đề kháng, dễ bội nhiễm vi khuẩn sau đó.
2. Viêm họng do vi khuẩn
Nuốt nước bọt đau cổ họng do viêm họng liên cầu khuẩn
Có rất nhiều loại vi khuẩn có thể gây nên viêm họng cấp, nhưng thường gặp nhất và “đáng sợ” nhất là viêm họng do liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A. Sở dĩ nó nguy hiểm vì hay gây biến chứng ở tim, thận, khớp, để lại di chứng nặng nề. Ngoài việc nuốt nước miếng đau họng, viêm họng liên cầu khuẩn còn kèm theo các triệu chứng khác như:
- Sưng hạch bạch huyết ở cổ, dưới hàm
- Đau và nổi đốm đỏ ở màn hầu khẩu cái
- Sốt cao
- Có những đốm trắng trên amidan
- Hơi thở hôi.
Viêm amidan
Tình trạng viêm này cũng nằm trong bệnh cảnh của viêm họng, nhưng là viêm họng khu trú ở tại nhu mô amidan. Khi amidan bị viêm cấp tính, đặc biệt khi có biến chứng viêm quanh amidan thì động tác nuốt sẽ là một “cực hình”. Đau nhói buốt lên cả tai, nước dãi chảy dầm dề vì bệnh nhân rất sợ nuốt.
3. Viêm thanh thiệt khiến nuốt nước bọt đau họng
Thanh thiệt hay còn gọi là nắp thanh quản, chịu trách nhiệm “đậy” kín miệng thanh quản, không cho thức ăn lọt vào đường thở. Khi nuốt, thanh quản sẽ được đẩy lên trên và áp khít “miệng” vào nắp thanh quản. Thanh thiệt lúc này giống như một “tấm barie” đường cấm, chỉ cho “lưu thông” ở ngả đường vào thực quản. Trong trạng thái bình thường, nuốt sẽ không gây đau. Nhưng nếu thanh thiệt bị viêm loét hoặc phù nề thì sẽ rất đau do bị chà xát khi họng siết lại khi nuốt. Tình trạng tổn thương thanh thiệt, nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời không chỉ khiến bạn nuốt nước miếng đau họng mà còn gây nuốt sặc, thậm chí gây bít tắc đường thở do phù nề lan rộng.
Các biểu hiện đặc trưng của viêm thanh thiệt thường bao gồm:
- Khó nuốt do đau họng
- Sốt cao
- Chảy nước dãi
- Có xu hướng nghiêng người về phía trước khi ngồi.
4. Viêm họng do nhiễm nấm
Tình trạng nấm men phát triển trong miệng, họng và hạ họng là một trong những nguyên nhân phổ biến khác khiến bạn bị nuốt nước bọt đau họng và đau khi nuốt thức ăn, đồ uống. Nấm họng thường gặp ở những người suy giảm miễn dịch, suy dinh dưỡng, bị tiểu đường, dùng kháng sinh dài ngày, dùng nhiều thuốc corticoid, dùng thuốc hóa trị. Nấm Candida là tác nhân thường gặp nhất trong những trường hợp này. Ngoài triệu chứng đau khi nuốt, còn kèm thêm các triệu chứng khác như:
