Tìm hiểu chung
Nhiễm độc phóng xạ là gì?
Nhiễm độc phóng xạ gây tổn thương đến cơ thể do tiếp nhận một lượng lớn phóng xạ trong một khoảng thời gian ngắn (cấp tính). Lượng bức xạ được cơ thể hấp thu sẽ quyết định mức độ gây độc đến cơ thể.
Các xét nghiệm hình ảnh thông thường sử dụng tia phóng xạ liều thấp như chụp X-quang hay CT sẽ không gây ra nhiễm độc phóng xạ.
Mặc dù đây là một tình trạng nghiêm trọng và thường dẫn đến tử vong nhưng rất hiếm khi xảy ra. Kể từ vụ đánh bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki ở Nhật Bản, trong thế chiến thứ II, hầu hết trường hợp nhiễm độc phóng xạ xảy ra sau các sự cố công nghiệp như các vụ nổ hoặc hỏa hoạn gây thiệt hại tại nhà máy điện hạt nhân.
Nhiễm độc phóng xạ có thể được chia thành các dạng như sau:
- Hội chứng nhiễm phóng xạ cấp tính
- Nhiễm độc phóng xạ khởi phát muộn
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng nhiễm độc phóng xạ
Mức độ nghiêm trọng của các dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm độc phóng xạ tùy thuộc vào lượng bức xạ bị hấp thụ vào cơ thể. Lượng bức xạ được hấp thu sẽ phụ thuộc vào cường độ năng lượng của tia phóng xạ, thời gian phơi nhiễm và khoảng cách giữa bạn đến nguồn phóng xạ.
Các dấu hiệu và triệu chứng cũng bị ảnh hưởng mức độ phơi nhiễm, toàn bộ hay một phần cơ thể. Bên cạnh đó, mức độ nhạy cảm của các mô bị ảnh hưởng cũng là gây ra những thay đổi trong mức độ nghiêm trọng của bệnh. Ví dụ, hệ thống tiêu hóa và tủy xương rất nhạy cảm với bức xạ.
Những dấu hiệu và triệu chứng ban đầu thường là buồn nôn và nôn. Khoảng thời gian từ khi phơi nhiễm đến khi xuất hiện các triệu chứng là một “manh mối” cho biết bạn đã hấp thụ bao nhiêu bức xạ.
Các triệu chứng có thể xuất hiện bao gồm:
- Buồn nôn và nôn mửa
- Tiêu chảy
- Đau đầu
- Sốt
- Chóng mặt và mất phương hướng
- Mệt mỏi, yếu ớt
- Rụng tóc
- Nôn ra máu hay có máu trong phân
- Nhiễm trùng
- Huyết áp thấp
Biến chứng từ nhiễm độc phóng xạ
Nhiễm độc phóng xạ có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần ngắn hạn hay dài hạn, như đau buồn, lo lắng, sợ hãi về:
- Ký ức khi trải qua tai nạn hoặc cuộc tấn công ở nhà máy hạt nhân
- Mất đi người thân yêu, bạn bè
- Những căn bệnh tiềm ẩn có khả năng mắc phải và có thể tử vong
- Khả năng mắc bệnh ung thư do tiếp xúc với bức xạ
Nguyên nhân
Nguyên nhân nhiễm độc phóng xạ là gì?
Bức xạ là năng lượng được giải phóng từ các nguyên tử dưới dạng sóng hoặc các hạt nhỏ. Nhiễm độc phóng xạ xảy ra khi cơ thể tiếp xúc với một lượng bức xạ cao, chẳng hạn như bức xạ liều cao phóng ra sau một tai nạn công nghiệp.
Các nguồn phóng xạ liều cao có thể từ:
- Sự cố ở một nhà máy hạt nhân
- Một cuộc tấn công vào nhà máy hạt nhân
- Quá trình phát nổ của một thiết bị phóng xạ nhỏ
- Vụ nổ từ một chất nổ thông thường để phân tán phóng xạ (bom bẩn)
- Vụ nổ hạt nhân cơ bản
Nhiễm độc phóng xạ xảy ra khi bức xạ năng lượng cao phá hỏng hoặc hủy hoại một số tế bào trong cơ thể. Các khu vực dễ bị tổn thương nhất do bức xạ năng lượng cao là các tế bào niêm trong đường ruột, bao gồm cả dạ dày và tế bào tạo máu của tủy xương.
Chẩn đoán và điều trị
Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.