Tìm hiểu chung
Ngứa da là gì?
Ngứa da là một cảm giác khó chịu, gây kích ứng trên da khiến bạn muốn gãi. Tình trạng này có thể trở nên tệ hơn khi da bị khô. Do đó, ngứa da thường xảy ra phổ biến ở người lớn tuổi vì da có xu hướng mất dần độ ẩm theo tuổi tác.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ngứa, vùng da bị ảnh hưởng có thể vẫn bình thường, đỏ lên, khô ráp hay nổi sần. Khi gãi nhiều lần có thể khiến vùng da này dày lên hoặc có khi chảy máu, nhiễm trùng.
Nhiều người cảm thấy tình trạng này giảm nhẹ sau khi thực hiện các biện pháp tự chăm sóc da tại nhà như dưỡng ẩm hàng ngày, sử dụng sản phẩm vệ sinh (như sữa tắm, sữa rửa mặt…) dịu nhẹ và tắm với nước ấm. Nếu muốn điều trị lâu dài thì phải xác định và điều trị đúng nguyên nhân gây ra ngứa.
Triệu chứng
Những dấu hiệu và triệu chứng ngứa da
Bạn có thể cảm thấy ngứa ở một vùng nhỏ nhất định, như ở cánh tay, chân hoặc ngứa trên toàn bộ cơ thể. Vùng da bị ngứa có thể sẽ không có bất kỳ dấu hiệu thay đổi đáng chú ý nào hoặc có khi bị:
- Đỏ
- Sưng, nổi nốt sần hoặc mụn nước
- Da khô, nứt nẻ
- Da sần sùi hoặc có vảy
Đôi khi tình trạng ngứa da xảy ra trong thời gian dài và ngày càng dữ dội. Khi bạn chà xát hoặc gãi ở vùng da đó, cảm giác ngứa sẽ tăng lên. Sau đó, bạn càng ngứa và càng gãi nhiều hơn, tạo thành một vòng luẩn quẩn. Hành động này sẽ khó có thể dừng lại được.
Khi nào bạn nên đến gặp bác sĩ?
Hãy đến gặp bác sĩ da liễu nếu bạn bị ngứa:
- Kéo dài hơn 2 tuần và không cải thiện sau khi thực hiện các biện pháp chăm sóc da
- Ngứa nghiêm trọng và ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày hay giấc ngủ
- Xuất hiện đột ngột và không có nguyên nhân rõ ràng
- Ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể
- Đi kèm với những dấu hiệu và triệu chứng khác, như mệt mỏi, sụt cân, thay đổi thói quen đi đại tiện hoặc tần suất đi vệ sinh, sốt, đỏ da
Nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn trong 3 tháng mặc dù đã được điều trị, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được kiểm tra da và gặp thêm bác sĩ nội khoa để đánh giá những bệnh lý khác.
Nguyên nhân
Nguyên nhân ngứa da là gì?
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra cảm giác khó chịu này. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:
- Vấn đề ngoài da. Nhiều vấn đề và bệnh ảnh hưởng đến da, chẳng hạn như da khô, chàm (eczema), vẩy nến, ghẻ, bỏng, sẹo, côn trùng cắn hay mề đay đều có thể gây ngứa.
- Bệnh nội khoa. Ngứa da có thể là triệu chứng của một bệnh lý chưa được chẩn đoán, bao gồm bệnh gan, suy thận, thiếu máu do thiếu sắt, các vấn đề ở tuyến giáp và một số bệnh ung thư (như đa u tủy và ung thư lymphoma).
- Rối loạn thần kinh. Các vấn đề ảnh hưởng đến hệ thần kinh như bệnh đa xơ cứng, đái tháo đường, chèn ép dây thần kinh và bệnh zona (giời leo) cũng có thể gây ra ngứa.
- Bệnh tâm thần. Một vài bệnh tâm thần khiến người bệnh có cảm giác ngứa da như lo âu, rối loạn ám ảnh cưỡng chế và trầm cảm.
- Kích ứng và dị ứng. Nhiều tác nhân như len, hóa chất, xà phòng… có thể gây kích ứng da và khiến bạn bị ngứa. Ngoài ra, một số tác nhân trong thực phẩm (như thành phần lạ, ký sinh trùng) hoặc mỹ phẩm có thể gây ra phản ứng dị ứng trên da. Nhiều người còn dị ứng với thành phần của một số thuốc, thực phẩm chức năng dẫn đến ngứa da.
- Mang thai. Một số phụ nữ khi mang thai cảm thấy bị ngứa da.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp không xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này.
