Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ (dưới 1 năm tuổi), các bác sĩ nhi khoa khuyến cáo không sử dụng các loại thuốc kể cả không kê đơn hay kê đơn để điều trị các bệnh cảm cúm, ho thông thường. Thay vào đó, các mẹ có thể sử dụng những biện pháp làm tiêu đờm cho trẻ tại nhà như:
1. Bổ sung đủ lượng chất lỏng
Khi cơ thể được cung cấp đầy đủ chất lỏng, chất nhầy mà cơ thể tiết ra sẽ loãng hơn và bé dễ hắt hơi, ho hay xì mũi để loại bỏ chúng. Ngoài việc tăng cữ bú nhằm tăng lượng chất lỏng cho con, mẹ có thể cho bé uống thêm chút nước nếu trời quá nóng, da bé quá khô.
Ở trẻ sơ sinh và trẻ dưới 6 tháng tuổi, mẹ tuyệt đối không cho trẻ uống nước nếu không có khuyến cáo của bác sĩ, nhất là với trẻ sơ sinh vì có thể gây ra tình trạng ngộ độc nước. Để đảm bảo bé được cung cấp đầy đủ chất lỏng cho cơ thể, mẹ cần đảm bảo bé bú đầy đủ (sữa mẹ hoặc sữa công thức), tăng số cữ bú, thời gian trong mỗi cữ bú.
2. Tiêu đờm ở trẻ sơ sinh bằng cách sử dụng dụng cụ hút mũi được khuyến cáo
Khi đờm tích tụ làm trẻ khó chịu và quấy khóc, các mẹ có thể sử dụng các dụng cụ an toàn dùng để loại bỏ đờm trong khoang mũi bé như: bóng hút cao su, ống tiêm bóng đèn hay máy hút mũi. Lưu ý là mẹ phải đảm bảo các dụng cụ này luôn được làm sạch trước khi dùng và giữ vệ sinh để tránh nhiễm khuẩn khi dùng cho trẻ.
Trước khi hút mũi, bạn có thể làm mềm khoang mũi và làm loãng đờm cho trẻ bằng cách nhỏ vào mỗi bên mũi bé vài giọt nước muối sinh lý. Khi hút mũi cho trẻ, mẹ hãy nâng đầu của bé cao lên một chút để tránh bị sặc, lặp lại quy trình hút mũi 2-3 lần/ngày. Chất nhầy cần thiết cho trẻ trong việc giữ ẩm và làm mềm niêm mạc mũi – họng, vì vậy, đừng nên loại bỏ chúng hoàn toàn.
3. Nhỏ mũi bằng nước muối sinh lý
Nước muối sinh lý mua ở các hiệu thuốc được xem là an toàn để nhỏ mũi cho trẻ sơ sinh. Ngoài công dụng làm loãng đờm giúp ích cho việc hút mũi dễ dàng hơn, nước muối sinh lý cũng được khuyến cáo sử dụng bất cứ khi nào bạn thấy trẻ bị nghẹt mũi, khó thở do đờm hay trước khi bú sữa. Với trẻ nhỏ, bạn hãy nhỏ 2-3 giọt vào mỗi bên mũi, bế trẻ theo tư thế đứng để dịch đờm nhầy dễ dàng thoát ra. Với trẻ lớn, sau khi nhỏ mũi cho trẻ, mẹ hãy khuyến khích con xì mũi và lau sạch lại bằng khăn mềm một cách nhẹ nhàng.
4. Vỗ lưng tiêu đờm ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
Đặt trẻ trên đầu gối, khum bàn tay lại và nhẹ nhàng vỗ vào lưng trẻ để giúp tiêu đờm ở phế quản. Lưu ý: chỉ nên vỗ nhẹ vào vùng phổi, tránh vỗ vào cột sống hay phần bụng (dạ dày) của trẻ.
5. Loại bỏ tác nhân kích ứng đường hô hấp
Khi trẻ bị nghẹt mũi, cha mẹ cần loại bỏ các tác nhân kích ứng xung quanh trẻ như: khói thuốc lá, bụi bẩn, nấm mốc hay bất cứ thứ gì có thể gây dị ứng ở trẻ (đã được bác sĩ chẩn đoán). Thường xuyên vệ sinh chăn, gối, đệm, quần áo của trẻ và các vật dụng khác trong nhà. Những việc này cũng giúp giảm thiểu nguy cơ trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh bị nghẹt mũi.
