Giun đầu gai: Ký sinh trùng gây bệnh nguy hiểm từ thức ăn tái

Related Articles

Bệnh do giun đầu gai (Gnathostoma) thường xảy ra ở các quốc gia Đông Nam Á, Nhật Bản, Mỹ Latinh, Trung Quốc, Ấn Độ và châu Phi. Ở Việt Nam, số ca bệnh này được báo cáo đứng thứ 3 châu Á, ở cả người dân địa phương và du khách.

Để tìm hiểu rõ hơn về loài ký sinh trùng gây bệnh cũng như những triệu chứng gặp phải và cách điều trị, mời bạn đọc tiếp bài viết sau đây.

Tìm hiểu chung

Giun đầu gai gây ra bệnh gì?

Giun đầu gai thuộc ngành Giun tròn Nematoda với các loài thuộc chi Gnathostioma spp.. Trong đó, loài gây bệnh thường thấy ở người là Gnathostioma spinigerum, các loài khác có khả năng gây bệnh lây truyền từ động vật sang người gồm G. hispidum, G. doloresi, G. binucleatum, G. nipponicum.

Loài giun này đặc trưng bởi một đầu tròn hình củ với một viền tròn bao quanh miệng trên trục thẳng đứng. Phần đầu bao phủ bởi những hàng nhú gai nhọn. Bệnh do giun đầu gai là một trong những bệnh nhiễm ký sinh trùng từ động vật sang người khá hiếm gặp. Người bệnh nhiễm phải do ăn phải thực phẩm bị nhiễm ấu trùng giai đoạn 3 của các loài giun Gnathostioma spp..

Chu kỳ phát triển của giun đầu gai

chu kỳ phát triển giun đầu gai
Nguồn: https://www.cdc.gov/dpdx/gnathostomiasis/index.html

1. Trong các vật chủ chính trong tự nhiên (heo, chó, mèo), giun trưởng thành cư trú trong thành dạ dày, một số loài còn được tìm thấy ở thực quản hoặc thận. Khi giun giao phối, chúng tạo ra những quả trứng không phôi và đi ra ngoài cơ thể vật chủ qua phân.

2. Trứng bắt đầu có phôi sau 1 tuần ở trong nước và sau đó giải phóng ấu trùng giai đoạn 1 (L1).

3. Khi các loài nhuyễn thể nhỏ – vật chủ trung gian thứ nhất – ăn phải ấu trùng L1 thì các ấu trùng này sẽ lột xác 2 lần để trở thành ấu trùng giai đoạn 3 sớm (EL3).

4. Các nhuyễn thể mang ấu trùng EL3 bị ăn bởi một vật chủ trung gian thứ hai thích hợp (cá, ếch). Khi đó ấu trùng giai đoạn 3 sớm di chuyển vào các mô của vật chủ và phát triển thành ấu trùng 3 tiến triển (AL3).

5. Khi vật chủ trung gian thứ hai bị vật chủ chính ăn phải, ấu trùng AL3 sẽ phát triển thành ký sinh trùng trưởng thành cư trú tại thành dạ dày.

6. Ngoài ra, vật chủ trung gian thứ hai cũng có thể bị ăn bởi một vật chủ chứa (paratenic host) như lươn, rắn, gà, vịt. Tuy nhiên, ấu trùng AL3 không phát triển thêm trong cơ thể vật chủ này nhưng vẫn gây nhiễm.

7. Con người bị nhiễm bệnh giun đầu gai khi ăn phải thịt sống hay chưa nấu chín từ các vật chủ trung gian hoặc vật chủ chứa ấu trùng giai đoạn 3 tiến triển. Trong cơ thể người, ấu trùng AL3 chui qua thành dạ dày, di chuyển đến nhiều mô khác nhau và có thể phát triển đến hình dạng giống con trưởng thành nhưng không có khả năng sinh sản. Khi đó, ấu trùng giun đầu gai trưởng thành này có thể có kích thước từ 2mm đến khoảng 2cm tùy theo loài và mức độ phát triển.

Khả năng nhiễm bệnh ở người khi uống nước hay ăn phải các con giáp xác nhỏ, nhuyễn thể nhiễm ấu trùng giai đoạn sớm vẫn chưa rõ ràng.

Dấu hiệu và triệu chứng

Dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm giun đầu gai

triệu chứng nhiễm giun đầu gai dưới da

Trong vòng 24–48 giờ sau khi ăn phải thực phẩm nhiễm, ấu trùng xâm nhập qua thành dạ dày và gây tăng bạch cầu ái toan cùng với nhiều triệu chứng khác nhau. Chúng di chuyển tự do khắp nơi trong cơ thể như đến da, gan, phổi, mắt và nguy hiểm nhất là đi vào não. Tại vị trí đích đến, đầu gai của giun sẽ tiết dịch gây viêm, hoại tử, xuất huyết tại đó khiến người bệnh có những triệu chứng đau đớn, khó chịu.

Xem Thêm Các Bài Viết Liên Quan

Bình Luận

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Advertismentspot_img

Bài Viết Được Quan Tâm Nhiều Nhất