Như vậy, dù tồn tại với liều lượng rất thấp nhưng độc tố BPA vẫn có khả năng tác động đến tình trạng sức khỏe của bạn.
Cơ thể phản ứng với một số độc tố ở liều lượng thấp và cao khác nhau
Một vấn đề liên quan đến liều lượng của độc tố từ môi trường mà bạn cũng cần lưu tâm nhiều là cách cơ thể phản ứng. Đối với một số hợp chất, những triệu chứng mà cơ thể bộc lộ với liều lượng cao hoàn toàn không giống những biểu hiện xảy ra khi độc tố chỉ vừa tích tụ chút ít.
Đây cũng chính là nguyên nhân vì sao các nghiên cứu truyền thống cần được thay đổi, thay vì cứ dựa trên nguyên tắc lỗi thời.
Mức độ đáp ứng của cơ thể đối với độc tố
Theo nhiều chuyên gia, một số yếu tố dưới đây đóng vai trò quan trọng để xác định độc tính ở một người, bao gồm:
- Mức độ phơi nhiễm
- Thời gian phơi nhiễm
- Tần suất phơi nhiễm
- Mối quan hệ cộng hưởng (nhiều loại hợp chất cùng tạo nên độc tính)
Thực tế, cơ thể có khả năng tự giảm bớt độc bằng quá trình lọc thải tự nhiên. Gan chính là cơ quan chủ chốt đảm nhiệm công việc này.
Các nhà khoa học phân chia quá trình “khử độc” ở gan thành ba giai đoạn, gồm:
- Giai đoạn 1: gan bắt đầu xử lý độc tố thông qua các phản ứng oxy hóa – khử và thủy phân.
- Giai đoạn 2: tiếp tục xử lý các sản phẩm phụ có độc tính thành những hợp chất có khả năng tan trong nước nhằm bài tiết chúng ra ngoài theo đường tiểu hoặc mồ hôi.
- Giai đoạn 3: protein ở màng tế bào kiểm soát việc loại bỏ các sản phẩm đã qua xử lý.
Trong một số trường hợp, những sản phẩm ở cuối giai đoạn 1 có thể mang độc tính cao hơn so với sản phẩm gốc, ví dụ như ethanol (cồn) chuyển hóa thành acetaldehyde. Lúc này, nếu giai đoạn 2 không diễn ra đúng quy trình bởi một số nguyên nhân (thiếu dinh dưỡng, các bệnh về gan…), những sản phẩm trên sẽ tiếp tục tích tụ trong cơ thể và gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Do đó, có thể kết luận rằng mức độ đáp ứng của cơ thể trước các độc tố từ môi trường phụ thuộc vào khả năng chuyển hóa sinh học cũng như bài tiết độc tố của gan. Một số yếu tố có thể gây ảnh hưởng đến quá trình này, bao gồm:
Tình trạng dinh dưỡng và chế độ ăn uống
Một nghiên cứu vào năm 2014 đã đưa ra bằng chứng cho thấy chế độ ăn uống gồm nhiều loại trái cây và rau củ quả đa dạng có khả năng hỗ trợ cơ thể giảm thiểu nguy cơ nhiễm độc. Nguyên do có thể là nhờ vào nguồn hoạt chất chống oxy hóa cũng như chống viêm dồi dào trong nhóm thực phẩm này.
Ngoài ra, bổ sung đầy đủ các khoáng chất thiết yếu cũng làm giảm sự hấp thu kim loại nặng của cơ thể.
Ngược lại, một chế độ ăn giàu axit béo omega-6 rất dễ gây tăng độc tính của PCB, một dạng độc tố từ môi trường có khả năng tổn thương mao mạch.
Yếu tố di truyền
Khả năng thải độc của cơ thể cũng bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền. Một số biến thể di truyền, ví dụ như đa hình nucleotide đơn (single-nucleotide polymorphism hay SNP), có khả năng ảnh hưởng đến độc tính do tác dụng phụ của xạ trị mang lại.
Mặt khác, nhiễm sắc thể giới tính cũng là yếu tố tác động đến mức độ đáp ứng của cơ thể đối với độc tố từ môi trường bên ngoài.
Sức khỏe đường ruột
Không ít nhà nghiên cứu đã chỉ ra mọi độc tố từ môi trường như khí thải, kim loại nặng… đều có thể gây tác động tiêu cực đến hệ vi sinh vật đường ruột. Trong khi đó, ruột lại là bộ phận đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa cũng như hấp thu thuốc hiệu quả.
