Anh Vũ Văn Phúc, sinh năm 1963, hiện đang sinh sống và làm việc tại Hồ Chí Minh. Nhìn hình ảnh người đàn ông trung niên phúc hậu và vui vẻ này, ít ai biết rằng anh đã phải sống chung với căn bệnh hẹp hở van hai lá hơn 40 năm nay. Đã qua rồi những ngày tháng anh phải thường xuyên chịu đựng những cơn ho khan, nặng ngực đến kiệt quệ hay cảm giác hồi hộp, khó thở, mất ngủ kéo dài,… Giờ đây, tình trạng sức khỏe của anh Phúc đã ổn định, bệnh tim chuyển biến tốt hơn và không đồng mắc thêm các bệnh liên quan đến lối sống. Đối với anh, ngoài sử dụng thuốc, tình trạng sức khỏe được như hiện tại nhờ rất nhiều vào việc thay đổi lối sống lành mạnh. Vậy anh đã thay đổi lối sống như thế nào để dung hòa với căn bệnh nguy hiểm này?
Mời bạn đến với những chia sẻ của anh Phúc và góc nhìn từ Thạc sĩ – Bác sĩ CKI Ngô Võ Ngọc Hương (hiện công tác tại BV Nhân dân 115) về bí quyết sống khỏe cùng bệnh hẹp hở van 2 lá trong bài viết dưới đây nhé.
Những thay đổi trong lối sống giúp anh Phúc kiểm soát bệnh hẹp hở van 2 lá hiệu quả
Một mình tự lo cho bản thân cũng như sống chung với bệnh hẹp hở van 2 lá, anh Phúc đặc biệt cẩn trọng trong chế độ ăn uống hàng ngày và thói quen sinh hoạt. Bởi anh tin rằng, những việc này giúp cải thiện tình trạng bệnh tật của bản thân hiệu quả tương đương như việc dùng thuốc.
Thói quen sinh hoạt lành mạnh
Tập thể dục thường xuyên
Đã 20 năm nay, anh Phúc luôn cố gắng duy trì thói quen tập thể dục mỗi buổi sáng. Anh chia sẻ:
“Tôi thường dậy sớm lúc 4-5 giờ sáng để chạy bộ ra đường hoặc công viên. Điều này sẽ tạo cho tôi nhiều động lực hơn là tập ở nhà. Buổi chiều nếu có thời gian, tôi sẽ chơi thêm các môn thể thao chỉ đòi hỏi vận động nhẹ, phù hợp khả năng gắng sức của bản thân như đánh cầu lông, đá cầu, xà đơn, xà kép,… Thời gian tập trung bình từ 1-1,5 giờ/ngày. Tôi tập trước khi ăn và không cần ăn nhẹ trước khi tập.”
Làm việc vừa sức và nghỉ ngơi đầy đủ
Thời gian làm việc và nghỉ ngơi phù hợp không những có lợi cho cơ thể mà còn giúp giảm thiểu tác động của bệnh hẹp hở van 2 lá. Do đó, sau 1-2 giờ làm việc, anh Phúc thường dành thời gian nghỉ ngơi bằng cách đi ra ngoài vệ sinh, ăn nhẹ hoặc đơn giản là nhìn ra xa để mắt được thư giãn. Nếu có thời gian, anh sẽ đi lại, vận động nhẹ nhàng hoặc tập vài động tác thể thao để tránh các bệnh nghề nghiệp như thoái hóa khớp và đau thần kinh tọa.
Ngoài ra, để duy trì tinh thần tỉnh táo, anh cũng rất quan tâm đến giấc ngủ của mình. Anh thường đi ngủ lúc 22 giờ và thức dậy lúc 4 giờ sáng. Với anh, nếu ngủ ngon thì chỉ cần như vậy là đủ. Thêm vào đó, dù thời gian nghỉ trưa ở văn phòng khá ít, anh không thể ngủ trưa nhưng vẫn tranh thủ nghỉ ngơi, thư giãn.
Kiểm soát căng thẳng và giữ tinh thần lạc quan
Dù phải sống cùng căn bệnh hẹp hở van hai lá, anh Phúc vẫn luôn cố gắng giữ tinh thần lạc quan bằng cách làm những điều mình thích. Anh thường dành thời gian đi du lịch, nghiên cứu và học hỏi kiến thức mới. Từng trải qua nhiều áp lực cuộc sống, anh Phúc dần thay đổi suy nghĩ và rút ra cho mình những cách để kiểm soát căng thẳng phù hợp. Điều này không chỉ giúp anh cải thiện sức khỏe tinh thần nói riêng mà cả sức khỏe tổng thể nói chung. Anh chia sẻ:
“Mình sẽ làm tốt nhất trong khả năng cho phép và học cách vui vẻ chấp nhận những gì xảy ra. Niềm vui không tự nhiên mà có. Cuộc sống thì luôn có 2 mặt tốt và chưa tốt. Hãy luôn nhìn vào mặt tích cực để thấy niềm vui, cũng như chấp nhận mặt chưa tốt và coi đó là chuyện bình thường”.
Quan tâm đến các tình trạng sức khỏe khác
Sức khỏe răng miệng cũng ảnh hưởng đến nguy cơ tái phát các triệu chứng của bệnh hẹp hở van 2 lá, đặc biệt với người bị viêm nha chu từ nhỏ như anh Phúc.
Anh cho biết mình thường đến nha sĩ khám răng và lấy cao răng định kỳ 6-12 tháng/lần. Trước đây, anh đánh răng rất nhiều nhưng không đúng cách nên bị mòn cổ chân răng. Do đó, từ việc đánh răng buổi sáng sau khi thức dậy, anh chuyển sang tập trung đánh răng sau mỗi bữa ăn. Mỗi lần đánh răng, anh sẽ lưu ý xoay đều bàn chải và di động trên các mặt răng. Vì chân răng bị thưa và hở cổ chân răng làm thức ăn dễ bám dính nên anh Phúc cũng lựa chọn dùng chỉ nha khoa để loại bỏ, giảm thiểu nguy cơ sâu răng.
Phòng ngừa các triệu chứng khi thời tiết thay đổi
Bệnh hẹp hở van 2 lá có thể tác động đến phản ứng của hệ thần kinh với ngoại cảnh, gây ra nhiều triệu chứng khi thời tiết thay đổi. Khi trời lạnh, anh Phúc thường bị chuột rút ở tay chân do hệ mạch bên ngoài co lại, dẫn đến thiếu máu nuôi dưỡng các chi. Ngoài chuột rút, sức khỏe của anh không bị ảnh hưởng nhiều khi trời lạnh.
Tuy nhiên, khi trời nóng, mạch ngoại biên giãn ra sẽ làm các cơ quan bị thiếu máu. Lúc này, cơ thể phải tự điều chỉnh bằng cách tăng tiết hormon adrenalin để giúp tim đập nhanh, mạnh và mang đủ máu đi nuôi cơ thể. Vì vậy, khi trời nóng, anh Phúc thường cảm thấy hồi hộp và khó ngủ. Để khắc phục vấn đề này, anh hạn chế dùng chất kích thích như trà, cà phê, nước ngọt và thường xuyên vận động cơ thể để duy trì tinh thần thoải mái.
