• Dopamine: Bất cứ khi nào bạn cảm thấy có động lực để làm điều gì đó, một phần nhờ vào chất dẫn truyền thần kinh dopamine. Nghiên cứu cho thấy rằng những người bị trầm cảm có lượng dopamine trong não thấp hoặc độ nhạy dopamine cũng bị giảm sút so với những người không bị trầm cảm. Điều này đóng một phần lý do tại sao những người mắc chứng trầm cảm không cảm thấy có động lực để làm bất cứ điều gì, thậm chí đơn giản chỉ là bước ra khỏi giường.
• Serotonin: Một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến trầm cảm tiếp theo là serotonin – chất giúp điều chỉnh sự thèm ăn, tâm trạng và ham muốn tình dục. Lượng serotonin thấp trong não là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến trầm cảm. Do đó, các thuốc chống trầm cảm trên thị trường hiện nay được thiết kế để tăng cường chất dẫn truyền thần kinh này.
2. Nguyên nhân trầm cảm do hormone
Các chất dẫn truyền thần kinh không phải là điều duy nhất gây ra trầm cảm. Hormone trong cơ thể cũng đóng vai trò lớn trong việc này. Ví dụ, ở người có mức testosterone thấp sẽ có nguy cơ trầm cảm cao hơn. Điều này có thể giải thích một phần lý do tại sao phụ nữ dễ bị trầm cảm hơn nam giới và tại sao những người đàn ông trải qua liệu pháp thay thế testosterone có cải thiện tâm trạng. Các nhà khoa học tin rằng nồng độ testosterone có thể thúc đẩy sản xuất dopamine giúp cải thiện tâm trạng.
3. Nguyên nhân trầm cảm do căng thẳng
Trong cuộc sống, một chút căng thẳng là điều tốt để bạn phát triển bản thân. Thế nhưng tình trạng căng thẳng quá nhiều có thể gây ra những tác động xấu cho cơ thể và tâm trí. Khi bạn gặp căng thẳng, cơ thể sẽ tăng mức cortisol. Sự bùng nổ của hormone này kích thích cho bộ não sản xuất ra dopamine để giảm bớt căng thẳng.
Tuy nhiên, khi căng thẳng kéo dài, dopamine sẽ bị cạn kiệt, điều này có thể phá vỡ hệ thống dopamine cơ thể. Khi không có chất dẫn truyền thần kinh thúc đẩy này, bạn bắt đầu cảm thấy thờ ơ và không có động lực để làm bất cứ điều gì.
Những áp lực thành công và gánh vác gia đình khiến đàn ông luôn phải căng thẳng, áp lực và có nguy cơ đối mặt với bệnh trầm cảm ở nam giới.
Tình trạng căng thẳng mãn tính có thể làm ảnh hưởng các bộ phận của não. Lượng cortisol cao quá mức và kéo dài làm ảnh hưởng vùng đồi thị ở não – có chức năng điều hòa ý thức, sự ngủ và sự cảnh giác… Đồng thời, cortisol còn tác động đến hạch hạnh nhân (amygdala) khiến người bệnh nhạy cảm hơn với các kích thích cảm xúc tiêu cực, ví dụ như những câu chuyện buồn hoặc sự thất vọng hàng ngày và ít phản ứng với các cảm xúc tích cực như xem kịch hài, đọc truyện cười…
Căng thẳng mãn tính có thể là một tác nhân gây bệnh trầm cảm ở nam giới nhiều hơn là phụ nữ. Nghiên cứu cho thấy khi phụ nữ gặp phải tình huống căng thẳng, cơ thể họ sẽ tiết ra nhiều oxytocin hơn, điều này thúc đẩy họ giao tiếp với người khác để giảm bớt những cảm xúc tiêu cực. Mặt khác, nam giới thường ít giải phóng oxytocin, từ đó sự căng thẳng có thể làm suy yếu tâm trí và khiến nam giới có nguy cơ bị trầm cảm.
4. Nguyên nhân trầm cảm do ngoại cảnh
Bệnh trầm cảm ở nam giới thường có thể bắt nguồn từ việc được kỳ vọng quá nhiều. Họ phải biết kiềm chế cảm xúc, kiểm soát và làm được nhiều thứ. Những kỳ vọng này có thể che giấu một số triệu chứng thực sự của trầm cảm. Thay vì buồn bã, mệt mỏi, đàn ông có thể thể hiện sự hung hăng và tức giận.
Bệnh trầm cảm ở nam giới khiến họ có xu hướng sa đà vào các thói quen xấu như uống rượu, hút thuốc lá hoặc các hành vi nguy hiểm khác. Họ cũng ít khi chia sẻ cảm giác trống rỗng với bạn bè hoặc gia đình.
Mặc dù quá trình lão hóa của cơ thể không gây ra trầm cảm, nhưng đàn ông lớn tuổi khi mắc các bệnh nội khoa như bệnh tim, đột quỵ, ung thư hoặc các yếu tố gây căng thẳng khác có thể góp phần gây ra bệnh trầm cảm ở nam giới. Bên cạnh đó, các vấn đề tiêu cực xảy ra trong cuộc sống như mất việc, ly hôn, chẩn đoán căn bệnh nghiêm trọng, mất người thân… có thể gây ra nỗi đau đớn trong tinh thần. Nếu bạn không nhanh chóng vượt qua những vấn đề này, về lâu dài có nguy cơ dẫn đến bệnh trầm cảm ở nam giới.
5. Nguyên nhân trầm cảm do tác dụng phụ của thuốc
Nghiên cứu cho thấy một số loại thuốc có thể gây bệnh trầm cảm, tăng nguy cơ tự tử. Một số loại thuốc đã được tìm thấy có liên quan đến trầm cảm bao gồm thuốc chống co giật, statin, chất kích thích, thuốc benzodiazepin, corticosteroid và thuốc chẹn beta.
Nam giới mắc bệnh trầm cảm thường có xu hướng lạm dụng rượu hoặc chất gây nghiện tìm để cải thiện tâm trạng hoặc cảm giác trống rỗng, tuyệt vọng, nhưng thực chất điều này chỉ làm họ tăng thêm cảm giác mệt mỏi.
Cách trị bệnh trầm cảm ở nam giới
Các phương pháp trị bệnh trầm cảm ở nam giới bao gồm:
1. Tập thể dục đều đặn
Nghiên cứu cho thấy thói quen tập thể dục thường xuyên có thể mang lại hiệu quả như một “liều thuốc” tự nhiên giúp giảm các triệu chứng trầm cảm và ngăn ngừa tái phát. Khi mới bắt đầu tập thể dục, bạn có thể cảm thấy chán nản, mệt mỏi. Để duy trì động lực tập luyện, bạn có thể áp dụng các lời khuyên sau đây:
• Tìm các bài tập nhịp nhàng: Để mang lại hiệu quả trong việc trị bệnh trầm cảm ở nam giới, bạn hãy tập thể dục nhịp nhàng chẳng hạn như đi bộ, tập tạ, bơi hoặc võ thuật để có thể vận động toàn thân.
