Đôi khi trong quá trình mắc bệnh, người bệnh cảm thấy sức khỏe bình thường và chỉ phát hiện là hạch lao khi bệnh nhân tình cờ thấy xuất hiện hạch vùng cổ hoặc ở vị trí khác trên cơ thể nên đi thăm khám. Một số trường hợp bị bội nhiễm hoặc những bộ phận khác như phổi, xương bị ảnh hưởng bởi lao thì biểu hiện toàn thân sẽ nặng nề hơn.
Riêng ở thể hạch lao khối u (viêm hạch lao phì đại) thường có các triệu chứng điển hình sau: Ở cổ có khối u, thấy xuất hiện một hoặc nhiều hạch nổi to. Theo thời gian, nhóm hạch này dính thành một khối lớn không gây đau, không đỏ, sờ chắc và di động. Khi khối u hạch phát triển quá to có thể chiếm phần lớn vùng cổ, nặng hơn nữa là gây biến dạng cổ người bệnh. Một số hạch khu trú ở vùng mang tai hoặc dưới hàm cũng rất dễ bị phì đại. Hạch lao phì đại thường rất khó điều trị dứt điểm, tuy nhiên thể bệnh này cũng rất ít gặp.
Phương pháp điều trị lao hạch
Người bệnh cần được chẩn đoán phát hiện bệnh sớm và chỉ định điều trị kịp thời tại các cơ sở chuyên khoa lao. Nhìn chung, bệnh lao hạch dễ điều trị hơn các bệnh lao khác. Các phương pháp điều trị bệnh bao gồm:
Điều trị nội khoa
Điều trị lao hạch bằng phương pháp nội khoa cần áp dụng nguyên tắc tương tự như khi điều trị bệnh lao nói chung. Đó là phải dùng phối hợp các thuốc chống lao, ít nhất là từ 3 thuốc trở lên. Các thuốc thường dùng là: rifampicin, rimifon, pyrazinamid, ethambutol… Hầu hết các thuốc này đều gây tổn thương gan, do đó, có thể kết hợp thêm các thuốc hoặc sản phẩm có tác dụng bảo vệ gan, hạ men gan.
Thời gian dùng thuốc có thể kéo dài từ 4 đến 12 tháng tùy thể bệnh và mức độ đáp ứng của từng bệnh nhân, thông thường là 8 tháng. Lao hạch ở trẻ em thường có đáp ứng tốt khi dùng thuốc kết hợp với việc giữ gìn vệ sinh răng miệng, nhổ hoặc chữa răng sâu,…
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân phải tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sĩ. Uống thuốc chống lao đúng liều, đủ thời gian và không được bỏ sót bất kỳ liều nào. Sau khi sử dụng thuốc chống lao được vài tuần, người bệnh có thể cảm thấy khỏe hơn, ăn uống ngon miệng hơn và đôi khi có tăng cân. Tuy nhiên lúc này bệnh vẫn chưa khỏi hoàn toàn và cần tiếp tục điều trị.
Khi thấy dấu hiệu bệnh thuyên giảm, nếu bệnh nhân tự ý ngưng uống thuốc thì không những không thể khỏi bệnh mà còn tạo điều kiện cho bệnh tiến triển nặng. Nghiêm trọng hơn là vi khuẩn lao sẽ trở nên kháng thuốc, khiến việc điều trị sau này phức tạp và gặp nhiều bất lợi hơn.
Điều trị ngoại khoa
Bệnh cũng có thể được điều trị bằng cách mổ lấy toàn bộ hạch. Biện pháp này được chỉ định khi hạch hóa mủ nhưng lại không đáp ứng khi chọc dò kết hợp với điều trị bằng kháng sinh, hoặc trong trường hợp bị u lympho lao hạch, lao không thành mủ, khu trú. Trong những trường hợp này tốt nhất nên điều trị bệnh lao trước khi phẫu thuật hạch để tránh lây lan vi khuẩn lao.
Một phương pháp khác cũng có hiệu quả điều trị đó là phẫu thuật và nạo vét sạch mủ bã đậu ở hạch, sau đó đắp kháng sinh chống lao.
Lưu ý khi điều trị ở trẻ em, không nên cắt bỏ hạch sớm vì hạch có vai trò như bức tường bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của trực khuẩn lao. Cần chú ý chăm sóc sức khỏe của trẻ để tránh tình trạng viêm hạch mạn tính.
