Mâm cúng Rằm tháng Giêng gồm những gì và bày biện như thế nào là đúng cách? Những món ăn nào nên có trong mâm cúng rằm tháng Giêng? Từng món mang ý nghĩa gì? Cùng Hello Bacsi tìm hiểu cụ thể qua bài viết dưới đây nhé.
Nguồn gốc ngày Rằm tháng Giêng
Rằm tháng Giêng là một trong những ngày rằm quan trọng trong năm với người Việt Nam. Tuy nhiên, nguồn gốc về ngày lễ này lại ít người biết đến. Theo nhiều truyền thuyết, ngày Rằm tháng Giêng hay Tết Nguyên tiêu bắt nguồn từ công việc đồng áng. Vào ngày rằm, bà con tấp nập chuẩn bị việc đồng áng, nên tối hôm 15/1 âm lịch là thời điểm ra ruộng để tập trung cỏ khô, lá khô, đốt lửa để tiêu hủy sâu bọ.
Bên cạnh đó, một số ý kiến khác cho rằng Rằm tháng Giêng khởi nguồn từ hoạt động trong Phật giáo. Vào ngày này, các vị chư tăng sẽ tập trung đầy đủ để nghe Phật thuyết pháp. Vì vậy, nhiều Phật tử thường sử dụng ngày này để tưởng nhớ đến Đức Phật.
Dù trong kinh điển Phật không đề cập đến ngày Rằm tháng Giêng nhưng với đa số người dân, đây là dịp lên chùa đầu năm cầu bình an, ước nguyện điềm lành, cúng sao giải hạn,…Vì vậy, có câu nói “Lễ phật quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” đã nói lên sự quan trọng của ngày lễ này.
Mâm cúng Rằm tháng Giêng 2022 gồm những gì?
Mâm cúng rằm tháng Giêng: Mâm cỗ chay
Vào ngày rằm tháng Giêng, nhiều gia đình thường chuẩn bị một mâm cỗ chay để cúng Phật. Màu sắc của các món ăn trong mâm cỗ chay tương ứng với ngũ hành. Bởi ăn chay là một phương pháp hướng đến sự cân bằng và tối giản. Cụ thể, màu đỏ tượng trưng cho hành Hỏa, màu xanh là hành Mộc, màu trắng là hành Kim, màu đen là hành Thủy và màu vàng thể hiện cho hành Thổ.
Tùy vào mỗi gia đình mà mâm cỗ cúng chay có thể có nhiều hoặc ít món ăn. Trong đó, số lượng món ăn thường được chuẩn bị dựa theo số lẻ – biểu tượng cho dương, còn số chẵn là tượng trưng cho âm. Mâm cỗ chay thường có những món phổ biến như:
- Bánh trôi nước
- Món xào chay
- Bát canh măng nấm hoặc là canh củ quả
- Hoa quả
- Chè xôi
- Các món đậu…
- Hương, hoa, đèn, nến.
Có thể bạn quan tâm: Cách làm bánh chưng chiên cho cả nhà đổi vị
Mâm cỗ cúng mặn Rằm tháng Giêng
Bên cạnh mâm cỗ chay, nhiều gia đình còn chuẩn bị mâm cỗ mặn để cúng tổ tiên. Mâm cỗ mặn thường không thể thiếu là thịt gà. Một số món ăn khác như: rau xào, chả,… cũng được cúng trong ngày này. Đặc biệt, không thể nào thiếu hương, hoa tươi, đèn nến, trầu cau, rượu.